سیدضیاء الدین علیانسب؛ رباب اتفاق؛ سیدمجید نبوی
چکیده
پژوهش حاضر سعی کرده، با تحلیل واژهی «رحمن» در آیهی ﴿بسمالله الرحمن الرحیم﴾ گامی درکمک به فهم دقیقتر واژه و گویایی ترجمهی آن بردارد. ابتدا به بررسی توضیحات تفاسیر از «رحمن» به خصوص تفسیر تسنیم پرداخته، تا مفهومی دقیق و رسا به دست آورد، سپس با تحلیل ترجمههای مختلف، دلایل قرآنی و روایی خود بر تأیید یا رد هر ترجمه ...
بیشتر
پژوهش حاضر سعی کرده، با تحلیل واژهی «رحمن» در آیهی ﴿بسمالله الرحمن الرحیم﴾ گامی درکمک به فهم دقیقتر واژه و گویایی ترجمهی آن بردارد. ابتدا به بررسی توضیحات تفاسیر از «رحمن» به خصوص تفسیر تسنیم پرداخته، تا مفهومی دقیق و رسا به دست آورد، سپس با تحلیل ترجمههای مختلف، دلایل قرآنی و روایی خود بر تأیید یا رد هر ترجمه را بیان کرده و به این نتیجه رسیدهاست که «رحمن»، رحمتی مطلق و فراگیر و بیمقابل است؛ بنابراین غضب الهی را نیز شامل میشود که رهبری آن با رحمت رحمانیه است. به دلیل کثرت و شمولیتی که از صیغهی فعلان فهمیده میشود، قرینهی سیاق آیههایی که «رحمن» در آنها به کار رفته، روایتهایی که به توضیح پیرامون آن پرداختهاند، و مصادیقی که مفسران برای آن برمیشمارند، مهندسی عالم بر عهدهی رحمت رحمانیه است؛ به نظر میرسد، هیچ یک از ترجمههای فارسی بررسی شده، رسایی کامل بر این معنا را ندارد. عدمقابلیت زبان فارسی در مقایسه با زبان عربی و در برخی موارد عدمتخصصهای گوناگون لازم برای ترجمه از سوی مترجمان از جمله عوامل نارسایی ترجمههای فارسی است که در مورد واژهی «رحمن»، مطلق بودن رحمت، که شامل غضب مستور الهی میشود مزید علت نارسایی ترجمههای آن شده است.