ORIGINAL_ARTICLE
نشانهشناسی گفتمان «ظن» در قرآن کریم با تکیه بر الگوی مربع حقیقتنمایی
قرآن کریم متنی است سرشار از نشانهها و معانی که همواره زمینه را برای بهکارگیری روشها و رویکردهای متنوع مطالعه و تحلیل متن فراهم میسازد. مقاله حاضر بر رویکرد «نشانهشناسی گفتمان» در مکتب نشانهشناسی پاریس، تکیه دارد. رویکردی که به تجزیه و تحلیل سازوکار ساخت معنا در فرآیند تولید متن میپردازد. این نوشتار بر آن است تا با تحلیل ساختهای متنی ظن در قرآن کریم و نیز با بهکارگیری الگوی «مربع نشانهشناختی» و مشخصاً با الهام از «مربع حقیقتنمایی»، فرآیند شکلگیری دلالت ظنّ را در گفتمان قرآنی تبیین کند. مطالعة چهار گونة ظن در پیکرة قرآن کریم نشان میدهد که بر اساس مربع حقیقتنمایی ظن و علم، انسان در مواجهه با امور مختلف مادی و غیرمادی دچار یکی از چهار حالت توهم ادراکی، صدق، کذب و راز میشود و در این میان ایمان و انکار فاعل شناسا در امور غیرمادی همچون رسالت انبیاء، خداوند و صفات او و نیز برپایی رستاخیز، نقش مهمی در سازوکار ساخت معنای ظن ایفا میکند.
https://quranicstudies.ihcs.ac.ir/article_4225_21b3a94adf626869a69263277d69d281.pdf
2019-08-23
1
29
قرآن کریم
ظن
علم
نشانهشناسی گفتمان
مربع نشانهشناسی
مربع حقیقتنمایی
هاله
بادینده
hbadindeh@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری زبان وادبیات عربی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
AUTHOR
سید ابراهیم
دیباجی
dibagi12@yahoo.com
2
استاد زبان وادبیات عربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران
LEAD_AUTHOR
غلامعباس
رضایی هفتادر
ghrezaee@ut.ac.ir
3
دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران
AUTHOR
قرآن کریم (1374ش)، ترجمۀ عبدالمحمد آیتى، تهران: سروش.
1
ابنعاشور، محمدطاهر (۱۴۲۰ ق)، تفسیر التحریر و التنویر المعروف بتفسیر ابن عاشور، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
2
ابوعبیده، معمربن المثنى (1381 ق)،مجاز القرآن، بتحقیق فؤاد سزگین، قاهره: مکتبة الخانجی.
3
خوانساری، محمد (1375 ش)، منطق صوری، تهران: آگاه.
4
السیوطی، عبدالرحمنبن ابیبکر (۱۴۲۰ ق)، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، بتحقیق: فواز محمد زمرلی، بیروت: دار الکتاب العربی.
5
شعیری، حمیدرضا (1381 ش)،مبانی معناشناسی نوین، تهران: سمت.
6
شعیری، حمیدرضا (1387 ش)، «روش مطالعة گفتهای و گفتمانی در حوزة نشانۀ معناشناسی»، در:مجموعه مقالات سومین هماندیشی نشانهشناسی هنر، بهکوشش فرهاد ساسانی، تهران: فرهنگستان هنر، ش 13.
7
شعیری، حمیدرضا (1392 ش)، تجزیهوتحلیل نشانۀ معناشناسی گفتمان، تهران: سمت.
8
صفوی، کوروش (1383 ش)، از زبانشناسی به ادبیات، جلد نخست: نظم، تهران: سورۀ مهر.
9
الطباطبائی، محمدحسین (1390 ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
10
الطبرانی، سلیمانبن احمد (۲۰۰۸ م)، تفسیر کبیر (تفسیر القرآن العظیم)،اردن: دارالکتاب الثقافی.
11
الطبری، محمدبن جریر (۱۴۱۲ م)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة.
12
عباسی، علی (1389ش)، «تحلیل گفتمانی شازده کوچولو»،مجلۀ پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی، ش ۱.
13
القرطبی، محمدبن احمد (۱۳۶۴ ش)، الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصرخسرو.
14
Greimas, Algirdas Julien and Joseph Courtâes (1982), Semiotics and Language: An Analytical Dictionary, L. Crist and D. Patte and al. Bloomington (trans.), Indiana: Indiana University Press.
15
Hebert, Louis (2011), Tools for Text and Image Analysis: An Introduction to Applied Semiotics, Julie Tabler (trans.): <http://www.signosemio.com>. 5/7/1397
16
Martin, Bronwen and Felizitas Ringham (2006), Key Terms in Semiotics, Great Britain: MPG Books Ltd.
17
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی و تحلیل ماهیت و کارکرد مجاز در مجازالقرآن ابوعبیده مَعمَر بن مثنَّی
میراث مکتوب کهن سرشار از اطلاعاتی است که هسته اولیه شکلگیری علوم مختلف را روشن میسازد. مجازالقرآن ابوعبیده معمر بنمثنی از مهم­ترین آثار حوزه پژوهش­های ادبی و زبانی است که تأثیر زیادی بر آثار بعدی گذاشته است. در این مقاله با تبیین جایگاه مجازالقرآن در میان تفاسیر و تحلیل مبانی و الگوهای تفسیری آن، به تحلیل مفهوم مجاز و کارکردهای آن در مجازالقرآن پرداخته شده است. با تحلیل جایگاه مجازالقرآن در میان تفاسیر، وثاقت و مهارتهای ابوعبیده میتوان به حوزه مفهومی مجاز و نیز تحلیل درست دیدگاه دانشمندان در مورد اثر پیبرد و پشتوانه علمی تحلیل متن مجازالقرآن را نیز کشف نمود. نتایج پژوهش نشان می­دهد که ابوعبیده برای تبیین ماهیت و حوزه معنایی مجاز، پس از بیان مبانیاش نسبت به زبان قرآن و تبیین علت نیاز به تفسیر، از ابزارهای تفسیری مختلفی مانند تبیین واژگان، صرف و نحو، علوم بلاغت و قرائات بهره جسته است. همچنین باید اشاره کرد که معنای اصطلاح مجاز در گذر زمان تطور یافته و نخستین کاربرد آن در مجازالقرآن تفسیری بوده، اما در دورههای بعد در معنای خاص ادبی و در مقابل حقیقت به کار رفته است.
https://quranicstudies.ihcs.ac.ir/article_4228_d7767af91d207feb8b899fa6c82ace3d.pdf
2019-08-23
31
56
مجاز القرآن
مجاز
ابوعبیده
قرآن
تفسیر
نصرت
نیل ساز
nilsaz@modares.ac.ir
1
دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
هادی
زینی ملک اباد
zeinih@gmail.com
2
گروه علوم قرآن و حدیث- دانشکده الهیات-دانشگاه سیستان و بلوچستان- زاهدان-ایران
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
الانباری، عبدالرحمن (1405)، نزهة الادباء الالباء فی طبقات الادباء، بتحقیق ابراهیم سامرائی، اردن: مکتبة الالمنار.
2
ابناثیر، الجزری (1417)، الکامل فی التاریخ، بتحقیق عمر عبد السلام تدمری، بیروت: دار الکتب العربی.
3
ابنتیمیه (1404)، دقائق التفسیر الجامع لتفسیر ابنتیمیه، بتحقیق محمد السید، دمشق: مؤسسة علوم قرآن.
4
ابنتیمیه (1416)، الایمان، بتحقیق محمد ناصرالدین الالبانی، اردن: المکتب الاسلامی.
5
ابنجوزی، ابوالفرج (1412)، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، بتحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیة.
6
ابنصلاح، عثمانبن عبدالرحمن (1423)، معرفة انواع علوم الحدیث، بتحقیق عبداللطیف الهمیم، بیجا: دار الکتب العربی.
7
ابنعاشور، محمدبن طاهر (1984)، التحریر و التنویر، تونس: الدار التونسیة للنشر.
8
ابنالعدیم، عمربن احمد (بیتا)، بغیة الطلب فی تاریخ حلب، بتحقیق سهیل زکار، بیجا: دار الفکر.
9
ابنعطیة اندلسی، عبدالحقبن غالب (1422)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بتحقیق عبدالسلام عبدالشافی محمد، بیروت: دار الکتب العلمیة.
10
ابنقتیبه، عبداللهبن مسلم (بیتا)، تأویل مشکل القرآن، بتحقیق ابراهیم شمسالدین، بیروت: دار الکتب العلمیة.
11
ابنقتیبه، عبداللهبن مسلم (بیتا)، غریب القرآن، بیجا: بینا.
12
ابنکثیر الدمشقی، اسماعیلبن عمرو (1420)، تفسیر القرآن العظیم،بتحقیق سامیبن محمد سلامه، بیروت: دار الطیبة للنشر و التوزیع.
13
ابنندیم، محمدبن اسحاق (1417)، الفهرست، بتحقیق ابراهیم رمضان، بیروت: دارالمعرفة.
14
ابوزهو، محمد محمد (1378 ق)، الحدیث و المحدثون، قاهره: دار الفکر العربی.
15
ابوشهبه، محمدبن محمد (1423)، المدخل لدراسة القرآن الکریم، قاهره: مکتبة السنة.
16
ابوعبیده، معمربن مثنی التیمی (بیتا)، مجاز القرآن، بتحقیق محمد فؤاد سزگین، قاهره: مکتبة الخانجی.
17
البابانی البغدادی، اسماعیلبن احمد (بیتا)، هدیة لعارفین اسماء المؤلفین وآثار المصنفین، استانبول: وکالة المعارف الجلیلة.
18
البکری، حسینبن محمد (بیتا)، تاریخ الخمیس فی احوال انفس النفیس، بیروت: دارصادر.
19
پاکتچی، احمد (1391)، نقد متن، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
20
پاکتچی، احمد (1392)، فقهالحدیث؛ با تکیه بر مسائل لفظ،تهران:دانشگاه امام صادق(ع).
21
الثعالبی، ابوزید (1418)، الجوهر الحسان فی تفسیر القرآن، بتحقیق شیخمحمدعلی معوض، بیروت: دار الاحیاء التراث العربی.
22
الثعلبی، احمدبن محمدبن ابراهیم (1422)، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، بتحقیق الامام ابیمحمدبن عاشور، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
23
الثعالبی الجعفری، محمدبن الحسن(1416 ق)، الفکر السامی فی تاریخ الفقه الاسلامی، بیروت: دار الکتب العلمیة.
24
الجاحظ، عمروبن بحر (1424)، الحیوان، بیروت: دارالکتب العلمیة.
25
الجصاص الحنفی، ابوبکر (1405)، احکام القرآن، بتحقیق محمدصادق القمحاوی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
26
الجندی، علی (1412)، فی تاریخ الادب الجاهلی، بیجا: مکتبة دار التراث.
27
حاجیخلیفه (1941)، کشف الظنون عن اسامی الکتب الفنون، بغداد: مکتبة المثنی.
28
حبنّکة المیدانی، عبدالرحمنبن حسن (1416 ق)، البلاغة الواضحة، بیروت ـ دمشق: دار القلم ـ دار الشامیة.
29
الحراج، ابوبکر (بیتا)، الاصول فی النحو، بتحقیق عبدالحسین الفتلی، بیروت: مؤسسة الرسالة.
30
الحُصری القیروانی، ابراهیمبن علیبن تمیم الانصاری (بیتا)، زهر الآداب و ثمر الالباب، بیروت: دار الجیل.
31
خطیب بغدادی (1985)، تلخیص المتشابه فی الرسم، بتحقیق سکین الشهابی، دمشق: طلاس للدراسات و الترجمة و النشر.
32
الداوودی، شمسالدین (بیتا)، طبقات المفسرین، بیروت: دارالکتب العلمیة.
33
ذهبی، شمسالدین (1427 ق)، سیر اعلام النبلاء، قاهره: دار الحدیث.
34
رشیدرضا (1990 م)، تفسیر القرآن الحکیم (تفسیر المنار)، مصر: لهیئة المصریة العامة للکتاب.
35
الزجاج، ابواسحاق (1408)، معانی القرآن و اعرابه، بتحقیق عبدالجلیل عبده شلبی، بیروت: عالم الکتاب.
36
سالم محیسن، محمد محمد (1404)، القرائات و اثرها فی علوم العربیة، قاهره: مکتبة الکلیات الازهریة.
37
سالم محیسن، محمد محمد (1417)، الهادی شرح طیبة النشر فی القرائات العشر، بیروت: دار الجیل.
38
سزگین، فؤاد (1412)، تاریخ التراث العربی، ترجمۀ محمود فهمی حجازی، قم: کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی.
39
السمعانی، ابوالمظفر (1418)، تفسیر القرآن، بتحقیق یاسربن ابراهیم، ریاض: دار الوطن.
40
السندی، ابوطاهر (1415)، صفحات فی علوم القرائات، بیجا: المکتبة الامدادیة.
41
السیرافی، ابوسعید (1373)، اخبار النحویین البصریین، طبعة محمد الزینی، قاهره: مصطفی البابی الحلبی.
42
سیوطی، جلالالدین (1409)، سبب وضع علم العربیة، بتحقیق مروان العطیة، بیروت: دار الهجرة.
43
السیوطی، جلالالدین (1394)، الاتقان فی علوم القرآن، بتحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، الهیئة المصریة العامة للکتاب.
44
شوکانی، محمدبن علی (بیتا)، فتح القدیر، بیروت: دارالمعرفة.
45
صافى، محمودبن عبدالرحیم (1418 ق)، الجدول فى اعراب القرآن، دمشق ـ بیروت: دار الرشید مؤسسة الایمان.
46
صفوی، کوروش (1392)، درآمدی بر معناشناسی، تهران: اندیشه.
47
طبری، محمدبن جریر(1420)، جامع البیان فی تأویل القرآن، بتحقیق احمد محمد شاکر، بیروت: مؤسسة الرسالة.
48
عبدالتواب، رمضان (1380)، مباحثی در فقه اللغۀ و زبان شناسی عربی، ترجمۀ حمیدرضا شیخی، تهران: آستان قدس رضوی.
49
العسکری، ابوهلال (1408)، الاوائل، طنطا: دار البشیر.
50
قاسمی، جمالالدین (1418)، محاسن التأویل، بتحقیق محمد باسل عیون السود، بیروت: دارالکتب العلمیة.
51
القرطبی، ابوعبدالله (1384)، الجامع لاحکام القرآن، بتحقیق احمد البردونی و ابراهیم اَطفیش، قاهره: دار الکتب المصریة.
52
قلقشندی، احمدبن علی (بیتا)، صبح الاعشی فی صناعة الانشاء، بیروت: دار الکتب العلمیة.
53
الکلبی المزی، ابوالحجاج (1400)، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، بتحقیق بشار عداد معروف، بیروت: مؤسسة الرسالة.
54
النحاس، ابوجعفر(1421)، اعراب القرآن، بتحقیق عبدالمنعم خلیل ابراهیم، بیروت: دارالکتب العلمیة.
55
نیلساز، نصرت (1393 ش)، خاورشناسان و ابنعباس، تهران: علمی و فرهنگی.
56
هاشمی، احمدبن ابراهیمبن مصطفى(بیتا)، جواهر البلاغة فی المعانی والبیان والبدیع، بتحقیق یوسف الصمیلی، بیروت: المکتبة العصریة.
57
یاقوت حموی، شهابالدین ابوعبدالله (1414)، معجم الادباء، بتحقیق احسان عباس، بیروت: دارالمغرب الاسلامی
58
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل سیر تاریخی نظرات مفسران درباره آیه الحاق ذریه
یکی از نعمت­های بهشتیان که در آیه 21 سوره طور بدان اشاره شده، الحاق ذریه مؤمنان به ایشان به شرط تبعیت از آنها در ایمان عنوان شده است. مفسران پیرامون اینکه مراد از ذریه چیست و این ذریه با چه شرایطی می­توانند به پدران خود ملحق شوند، نظرات مختلفی ابراز نموده­اند. پرداختن به این موضوع از این نظر اهمیت می­یابد که چگونگی و شرایط این الحاق می­تواند نقش مهمی در تنظیم عملکرد دنیوی و انتظارات اخروی فرد مسلمان ایفا نماید. به عنوان نمونه، اگر فهم از این آیه این­گونه باشد که مؤمنان می­توانند ذریه مؤمن خود را در بهشت به خود ملحق نمایند، انگیزه انجام و کثرت اعمال صالح در میان فرزندان مؤمنین کاهش یافته و این تلقی پیش می­آید که مسلمانان می­توانند با احراز سطحی حداقلی از ایمان، به درجات والاترین مؤمنان از میان اجداد خود نائل گردند. واکاوی تاریخی نظرات مفسرین نشان می­دهد که به مرور زمان و با اهمیت یافتن مباحث عدل الهی و عدالت اجتماعی در سده­های اخیر، مفسران به دیدگاه­ها و نظراتی گرایش یافته­اند که چالش­های موجود در مفاهیم آیه را برطرف سازد. لذا اکثر مفسران متأخر و معاصر معتقدند مناسب­ترین برداشت از آیه آن است که اولاً مراد از ذریه را صرفاً فرزندان و نه نسل­های بعدتر و ثانیاً مراد از الحاق را صرف هم­نشینی و نه هم­درجه­بودن قلمداد نماییم.
https://quranicstudies.ihcs.ac.ir/article_4237_09b0750cd9fa26343f7755e2344b8819.pdf
2019-08-23
104
138
آیه 21 سوره طور
ذریه
تفسیر قرآن
عدل الهی
بهشت
مجتبی
شکوری
shever66ms@gmail.com
1
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کوثر بجنورد، ایران
LEAD_AUTHOR
فاطمه
حاجی اکبری
f.hajiakbari@kub.ac.ir
2
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه کوثر بجنورد
AUTHOR
قرآن کریم (1418 ق)، ترجمۀ محمدمهدی فولادوند، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
1
آلوسی، محمودبن عبدالله (1415 ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، تحقیق علی عبدالباری عطیه، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
2
ابنابیزمنین، محمدبن عبدالله (1424 ق)، تفسیر ابنابیزمنین، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
3
ابنابیجامع، علیبن حسین (1413 ق)، الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز، تحقیق مالک محمودی، قم: دار القرآن الکریم.
4
ابنجزی، محمدبن احمد (1416 ق)، التسهیل لعلوم التنزیل، تحقیق عبدالله خالدی، بیروت: شرکة دار الارقم بن ابی الارقم.
5
ابنجوزی، عبدالرحمنبن علی (1422 ق)، زاد المسیر فی علم التفسیر، تحقیق عبدالرزاق مهدی، بیروت: دار الکتاب العربی.
6
ابنابیحاتم، عبدالرحمنبن محمد (1419 ق)، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق اسعد محمد طیب، ریاض: مکتبۀ نزار مصطفی الباز.
7
ابنعاشور، محمد طاهر (1420 ق)، تفسیر التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
8
ابنعربی، محمدبن عبدالله (1408 ق)، احکام القرآن، تحقیق علی محمد بجاوی، بیروت: دار الجیل.
9
ابنعربی، محمدبن علی (1410 ق)، رحمة من الرحمن فی تفسیر و اشارات القرآن، تحقیق محمود محمود غراب، دمشق: مطبعة نضر.
10
ابنعرفه، محمدبن محمد (2008 م)، تفسیر ابنعرفه، بیروت: دار الکتب العلمیۀ منشورات محمد علی بیضون.
11
ابنعجیبه، احمد (1419 ق)، البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید، تحقیق احمد عبدالله قرشی رسلان، قاهره: حسن عباس زکی.
12
ابنعطیه، عبدالحقبن غالب (1422 ق)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق عبدالسلام عبدالشافی محمد، بیروت: دار الکتب العلمیۀ منشورات محمد علی بیضون.
13
ابنکثیر، اسماعیلبن عمر (1419 ق)، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمد حسین شمسالدین، بیروت: دار الکتب العلمیۀ منشورات محمد علی بیضون.
14
ابنمنظور، محمدبن مکرم (1414 ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
15
ابوحیان، محمدبن یوسف (1420 ق)، البحر المحیط فی التفسیر، تحقیق صدقی محمد جمیل، بیروت: دار الفکر.
16
ابوالسعود، محمدبن محمد (1983 ق)، تفسیر ابیالسعود (ارشاد العقل السلیم الی مزایا القرآن الکریم)، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
17
ابوالفتوح رازی، حسینبن علی (1408 ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، بتصحیح محمدمهدی ناصح و محمدجعفر یاحقی، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
18
امین، نصرت بیگم (بیتا)، تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن، بینا: بیجا.
19
بغوی، حسینبن مسعود (1420 ق)، تفسیر البغوی المسمی معالم التنزیل، تحقیق عبدالرزاق مهدی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
20
بقاعی، ابراهیمبن عمر (1427 ق)، نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور، تحقیق عبدالرزاق غالب مهدی، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
21
بیضاوی، عبداللهبن عمر (1418 ق)، انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
22
پانیپتی، ثناءالله (1412 ق)، التفسیر المظهری، کویته: مکتبة رشدیة.
23
ثعلبی، احمدبن محمد (1422ق)، الکشف والبیان المعروف تفسیر الثعلبی، تحقیق ابیمحمد ابنعاشور و نظیر ساعدی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
24
ثقفی تهرانی، محمد (1398 ق)، روان جاوید در تفسیر قرآن مجید، تهران: برهان.
25
جرجانی، عبدالقاهربن عبدالرحمن (1430ق)، درج الدرر فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمد ادیب شکور و طلعت صلاح فرحات، عمان: دار الفکر.
26
جزایری، ابوبکر جابر (1416 ق)، ایسر التفاسیر لکلام العلی الکبیر، مدینۀ منورۀ: مکتبة العلوم و الحکم.
27
جمل، سلیمانبن عمر (1427 ق)، الفتوحات الالهیه، بتوضیح التفسیر الجلالین للدقایق الخفیه، تحقیق ابراهیم شمسالدین، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
28
جوادی آملی، عبدالله (1395)، متن پیادهشدۀ درس تفسیر سورۀ طور، جلسۀ چهارم به تاریخ 17/11/1395، بارگیریشده به تاریخ (18/04/1398) از پایگاه اینترنتی:
29
<http://www.javadi.esra.ir/web/office/-/%D8%AA%D9%81%D8%B3%D9%8A%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%B7%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-4-1395-11-17>.
30
حائری طهرانی، علی (1338 ش)، مقتنیات الدرر، تهران: دار الکتب الاسلامیۀ.
31
حاجیاسماعیلی، محمدرضا و سیدمهدی سلطانی رنانی (1393)، «تبیین ساختار زبانی واژۀ ذریه در قرآن و بررسی برخی از تأثیرات آن در فقه امامیه»، دوفصلنامۀ علمی ـ پژوهشی پژوهشهای زبانشناختی قرآن، س 3، ش 1.
32
حجازی، محمدمحمود (1413 ق)، التفسیر الواضح، بیروت: دار الجیل.
33
حقی بروسوی، اسماعیلبن مصطفی (بیتا)، تفسیر روح البیان، بیروت: دار الفکر.
34
حوی، سعید (1424 ق)، الاساس فی التفسیر، قاهره: دار السلام.
35
حویزی، عبدعلیبن جمعه (1415 ق)، تفسیر نور الثقلین، تصحیح هاشم رسولی، قم: اسماعیلیان.
36
خازن، علیبن محمد (1415 ق)، تفسیر الخازن المسمی لباب التأویل فی معانی التنزیل، تصحیح عبدالسلام محمدعلی شاهین، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
37
خطیب شربینی، محمدبن احمد (1425 ق)، تفسیر الخطیب الشربینی المسمی السراج المنیر، تحقیق ابراهیم شمسالدین، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
38
خطیب، عبدالکریم (1424 ق)، التفسیر القرآنی للقرآن، بیروت: دار الفکر العربی.
39
دخیل، علی محمد علی (1422 ق)، الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
40
دروزه، محمد عزه (1421 ق)، التفسیر الحدیث: ترتیب السور حسب النزول، بیروت: دار الغرب الاسلامی.
41
دینوری، عبداللهبن محمد (1424 ق)، تفسیر ابنوهب المسمی الواضح فی تفسیر القرآن الکریم، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
42
راغب اصفهانی، حسینبن محمد (1412 ق)، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، بیروت: دار الشامیۀ.
43
رسعنی، عبدالرزاقبن رزقالله (1429 ق)، رموز الکنوز فی تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق عبدالملکبن دهیش، مکه مکرمه: مکتبة الاسدی.
44
زحیلی، وهبه (1411 ق)، التفسیر المنیر فی العقیدۀ و الشریعۀ و المنهج، دمشق: دار الفکر.
45
زمخشری، محمودبن عمر (1407 ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل، تحقیق مصطفی حسین احمد، بیروت: دار الکتاب العربی.
46
زیدبن علی (1412ق)، تفسیر الشهید زیدبن علی المسمی تفسیر غریب القرآن، تحقیق حسنبن محمد تقی حکیم، بیروت: الدار العالمیۀ.
47
سفیان الثوری، ابوعبدالله سفیانبن سعید (1403 ق)، تفسیر الثوری، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، (برگرفته از کتابخانۀ دیجیتالی مدرسۀ فقاهت: <http://lib.efatwa.ir/41758/1/0>.
48
سمرقندی، نصربن محمد (1416 ق)، تفسیر السمرقندی المسمی بحر العلوم، تحقیق عمر عمروی، بیروت: دار الفکر.
49
سیواسی، احمدبن محمود (1427 ق)،ق)، عیون التفاسیر، تحقیق بهاء الدین دارتما، بیروت: دار صادر.
50
سیوطی، عبدالرحمنبن ابیبکر (1404 ق)، الدر المنثور فی التفسیر بالمأثور، قم: کتابخانۀ عمومی حضرت آیتالله مرعشی نجفی.
51
شاهعبدالعظیمی، حسین (1363 ش)، تفسیر اثنیعشری، تهران: میقات.
52
شبر، عبدالله (1410 ق)، تفسیر القرآن الکریم، قم: مؤسسة دار الهجرة، چاپ دوم.
53
شوکانی، محمد (1414 ق)، فتح القدیر، دمشق: دار ابنکثیر.
54
شیخزاده، محمدبن مصطفی (1419 ق)، حاشیه محییالدین شیخزاده علی تفسیر القاضی البیضاوی، تصحیح محمد عبدالقادر شاهین، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
55
صادقی تهرانی، محمد (1406 ق)، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنۀ، قم: فرهنگ اسلامی.
56
صاوی، احمدبن محمد (1427 ق)، حاشیه الصاوی علی تفسیر الجلالین، تصحیح محمد عبدالسلام شاهین، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
57
صنعانی، عبدالرزاقبن همام (1411 ق)، تفسیر القرآن العزیز المسمی تفسیر عبدالرزاق، بیروت: دار المعرفۀ.
58
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1390 ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسۀ الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم.
59
طبرانی، سلیمانبن احمد (2008 م)، التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم، اربد: دار الکتاب الثقافی.
60
طبرسی، فضلبن حسن (1372 ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح فضلالله یزدی طباطبایی و هاشم رسولی، تهران: ناصرخسرو، چاپ سوم.
61
طبرسی، فضلبن حسن (1412 ق)، تفسیر جوامع الجامع، تصحیح ابوالقاسم گرجی، قم: مرکز مدیریت حوزۀ علمیۀ قم.
62
طبری، محمدبن جریر (1412 ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفۀ.
63
طنطاوی، محمد سید (1997م)، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، قاهره: نهضة مصر.
64
طوسی، محمدبن حسن (بیتا)، التبیان فی تفسیر القرآن، تصحیح احمد حبیب عاملی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
65
فخر رازی، محمدبن عمر (1420 ق)، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم.
66
فراء، یحییبن زیاد (1980م)، معانی القرآن، تحقیق محمد علی نجار و احمد یوسف نجاتی، قاهره: الهیئة المصریۀ العامة للکتاب، چاپ دوم.
67
فرات کوفی، فراتبن ابراهیم (1410 ق)، تفسیر فرات الکوفی، تحقیق محمد کاظم، تهران: وزارة الثقافۀ و الارشاد الاسلامی، مؤسسۀ الطبع و النشر.
68
فراهیدی، خلیلبن احمد (1410 ق)، کتاب العین، قم: هجرت.
69
فضلالله، محمد حسین (1419 ق)، من وحی القرآن، بیروت: دار الملاک.
70
فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی (1415 ق)، تفسیر الصافی، تصحیح حسین اعلمی، تهران: مکتبة الصدر، چاپ دوم.
71
فیومی، احمدبن محمد (1414 ق)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: دار الهجرة.
72
قرطبی، محمدبن احمد (1364 ش)، الجامع لاحکام القرآن، تهران: ناصرخسرو.
73
قشیری، عبدالکریمبن هوازن (2000 م)، لطائف الاشارات: تفسیر صوفی کامل للقرآن الکریم، تحقیق ابراهیم بسیونی، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب، چاپ سوم.
74
قطب، سید (1425 ق)، فی ظلال القرآن، بیروت: دار الشروق.
75
قمی، علیبن ابراهیم (1363 ش)، تفسیر القمی، قم: دار الکتاب، چاپ سوم.
76
قمی مشهدی، محمدبن محمدرضا (1368 ش)، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تحقیق حسین درگاهی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
77
قونوی، اسماعیلبن محمد (1422 ق)، حاشیه القونوی علی التفسیر الامام البیضاوی و معه حاشیه ابن التمجید، تصحیح عبدالله محمود عمر، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
78
کاشانی، فتح اللهبن شکرالله (1423 ق)، زبدة التفاسیر، تحقیق بنیاد معارف اسلامی، قم: مؤسسه المعارف الاسلامیة.
79
ماتریدی، محمدبن محمد (1426 ق)، تأویلات اهل السنه (تفسیر الماتریدی)، تحقیق مجدی باسلوم، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
80
ماوردی، علیبن محمد (بیتا)، النکت و العیون، تحقیق سیدبن عبدالمقصود عبدالرحیم، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
81
محلی، محمدبن احمد و عبدالرحمنبن ابیبکر سیوطی (1416 ق)، تفسیر الجلالین، بیروت: مؤسسة النور للمطبوعات.
82
مدرسی، محمدتقی (1419 ق)، من هدی القرآن، تهران: دار محبی الحسین.
83
مراغی، احمد مصطفی (بیتا)، تفسیر المراغی، بیروت: دار الفکر.
84
مغنیه، محمد جواد (1424 ق)، التفسیر الکاشف، قم: دار الکتاب الاسلامی.
85
مقاتلبن سلیمان (1423 ق)، تفسیر مقاتلبن سلیمان، تحقیق عبدالله محمود شحاته، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
86
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران (1371ش)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیۀ، چاپ دهم.
87
مکیبن حموش (1429)، الهدایۀ الی بلوغ النهایۀ، شارجه: جامعۀ الشارقۀ، کلیة الدراسات العلیا و البحث العلمی.
88
میدانی، عبدالرحمن حسن حبنکه (1361 ش)، معارج التفکر و دقائق التدبر، دمشق: دار القلم.
89
نحاس، احمدبن محمد (بیتا)، کتاب الناسخ و المنسوخ فی القرآن الکریم، بیروت: مؤسسۀ الکتب الثقافیة.
90
نووی، محمد (1417 ق)، مراح لبید لکشف معانی القرآن المجید، تصحیح محمد امین ضناوی، بیروت: دار الکتب العلمیۀ، منشورات محمد علی بیضون.
91
نهاوندی، محمد (1386 ش)، نفحات الرحمن فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسة البعثة، مرکز الطباعة و النشر.
92
نیشابوری، محمودبن ابوالحسن (1415 ق)، ایجاز البیان عن معانی القرآن، تحقیق حنیف قاسمی، بیروت: دار الغرب الاسلامی.
93
واحدی، علیبن احمد (1415 ق)، الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق صفوان عدنان داودی، بیروت: دار القلم.
94
هواری، هودبن محکم (1426 ق)، تفسیر کتاب الله العزیز، بیجا: دار البصائر.
95
ORIGINAL_ARTICLE
نقد و بررسی نظریهی ارزش افزایی درتفسیر موسّع متون مقدس
از جمله اهدافِ تفسیرِ مبتنی بر تکثر معنا، نظریهی ارزش افزایی در تفسیر هرمنوتیکی متون است. یک تفسیر ارزش افزا، دامنهای از احتمالات تفسیری را بهسوی متن روانه میدارد تا ارزش اعتبار ادبیِ آن را بهحد اعلا رسانده و آشکار نماید. در مقابل فواید مترتبی نظیر ویژگیهای منحصربهفرد متنی نظیر ظرفیتهای زبانی، امکانات بالقوة معنایی متن، تأثیرپذیری خوانش متن از دایرةالمعارف خواننده و اطلاعات عصری آن، مشکل عمدهی چنین رویکردی در هرمنوتیک پسامدرن، بیاعتنایی بهقصد مؤلف بهعنوان تنها فاکتور تعیّن بخش معنای متن است. ازاینرو نظریهی ارزش افزایی بهطور مطلق امکان طرح در همهی متون را نخواهد داشت؛ بنابراین پژوهش فوق که به شیوهی توصیفی-تحلیلی همراه با گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانهای انجامگرفته است میکوشد با طرح فرضیهی « ارزش افزایی قصدی گرا » تعدّد معانی برداشتشده از قرآن را در عین ملتزم بودن بهقصد ماتن اثبات نماید و در پی نفی توأمان «وحدت معنایی مبتنی بر قصدی گرایی انحصاری» و «کثرت معنایی مبتنی بر ذهنیگرایی افراطی» برآید و روش تفسیری جدیدی را برای تفاسیر متون به خصوص متن مقدس قرآن ارائه نماید.
https://quranicstudies.ihcs.ac.ir/article_4229_d123e9057c2318e04ce0568b2a5c82d4.pdf
2019-08-23
57
81
هرمنوتیک
ارزش افزایی
پایانناپذیری
متن محوری
مفسرمحوری
ثمانه
علوی
s.alavi5892@gmail.com
1
دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم (1391)، ترجمۀ ناصر مکارم شیرازی، تهران: مؤسسۀ قاصدک شهرک.
1
نهجالبلاغه (1351)، علینقی فیض الاسلام، تهران: مطبعة الصدوق.
2
ابنسینا، حسینبن عبدالله (1908)، رسائل ابنسینا، قاهره: المطبعة الهندیه.
3
ابنفارس، احمد (1415)، معجم المقاییس فی اللغۀ، بیروت: دار الفکر.
4
احمدی، بابک (1380)، ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز.
5
پاکتچی، احمد (1394)، فقه الحدیث مباحث نقل به معنا، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
6
پالمر، ریچارد (بیتا)، علم هرمنوتیک، محمدسعید حنایی، کاشان: هرمس.
7
حامد ابوزید، نصر (1383)، نقد گفتمان دینی، ترجمۀ حسنیوسفی اشکوری و محمد جواهرکلام، تهران: یادآوران.
8
حر عاملی، محمدبن حسن (1409)، وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعة، قم: مؤسسۀ آل البیت لاحیاء التراث.
9
حسنی، حمیدرضا (1393)، عوامل فهم متن در دانش هرمنوتیک و علم اصول استنباط ازدیدگاه پل ریکور و محقق اصفهانی، تهران: هرمس.
10
حسومی، ولیالله (1392)، «تحلیل زبان ادبی قرآن با تکیه بر نقد نظریۀ جدایی زبان ادبی از زبان عادی»، نقد و نظر، س 18، ش 4.
11
سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (1392)، راهنمای نظریۀ ادبی معاصر، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: طرح نو.
12
طباطبایی، محمدحسین (بیتا)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: منشورات جماعة المدرسین فی الحوزۀ العلمیۀ.
13
طبرسی، فضلبن الحسن (1372)، مجمع البیان، بیروت: مؤسسۀ الاعلمی للمطبوعات.
14
طیب حسینی، سیدمحمود (1388)، چندمعنایی در قرآن کریم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
15
عابدی سرآسیا، علیرضا (1394)، «زبان قرآن و امکانسنجی طرح نظریۀ ارزشافزایی در تفسیر قرآن»، در: سومین همایش ملی زبانشناسی و آموزش زبان فارسی؛ چشمانداز پژوهش در قرن 21، مشهد مقدس.
16
عابدی سرآسیا، علیرضا (1396)،هرمنوتیک و اصول فقه؛ درآمدی بر قصدیگرایی، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
17
علوی، ثمانه (1396)، ارزشافزایی ازمنظر هرمنوتیک و کاربرد آن در متون دینی (با تأکید بر آیات و روایات فقهی)، پایاننامۀ دکتری، مشهد: دانشگاه فردوسی.
18
فیض کاشانی، ملامحسن (1418)، الاصفی فی تفسیر القرآن، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
19
قائمینیا، علیرضا (1393)، بیولوژی نص: نشانهشناسی و تفسیر قرآن، قم: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
20
کلینی، محمد (1365)، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامی.
21
مجلسی، محمدباقر (1403)، بحار الانوار، بیروت: مؤسسة الوفا.
22
مکارم شیرازی، ناصر (1421)، الامثل فی تفسیر کتاب الله المنزل، قم: مدرسۀ امام علیبن ابیطالب (ع).
23
نصری، عبدالله (1389)، راز متن (هرمنوتیک، قرائتپذیری متن و منطق فهم دین)، تهران: نشر مرکز مطالعات و انتشارات آفتاب توسعه.
24
واعظی، احمد (1390)، نظریۀ تفسیر متن، تهران: مرکز نشر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
25
واعظی، اصغر (1392)، «قصدگرایی دربرابر استقلال معناشناختی»، پژوهشهای ادبی، ش 41.
26
Burthes, Roland (1976), The Pleasure of the text, Richard Miller (trans.), New York: Hill and Wang.
27
Burthes, Roland (1995), The Death of the Author, Published in Authoership from Plato to Postmodernity: A Reader, Sean Burk (ed.), Edinburgh: Edinburgh University.
28
Davies, Stephen (2006),“Author's Intentions, Literary Interpretation, and Literary Value”, In The British Gournal of Aesthetics.
29
Eco, Umberto (1992), Interpretation and over Interpretation, Stefan Collini (ed.), Cambridge: Cambridge University.
30
Hans - Georg (2008), “Aesthetics and Hermeneutics”,In Philosophical Hermeneutics,David E.L (ed.), Berrkelely Los Angles and London: University of California: Paperback Printing.
31
Hirsch, Eric D. (1976), Validity in Interpretation, YALE University
32
Osborne Grant, R. (1991), The Hermeneutical Spiral, Intervarsity Hermeneutical Spiral, Intervarsity.
33
Ricoeur, Paul (1981), Hermeneutic and the Human Sciences, (HHS), Cambridge: Cambridge University.
34
ORIGINAL_ARTICLE
پژوهشی تاریخی تطبیقی از « استکبار و تکبُّر » در زبانهای عبری، سریانی و عربی با تکیه بر قرآن و عهدین
خود­برتر­بینی و رفتار کبرورزانهی انسان در برابر خدواند یا مخلوقات او یکی از رذایل اخلاقی است که در قرآن با واژهی «استکبار» و مشتقاتش و در عهدین با واژگان متعددی بیان شده­است. برای شناخت ابعاد گستردهی این مفهومِ کلیدی لازم است واژگان مربوط به آن در کتب مقدس، واژه­شناسی و معنا­شناسی شود و عوامل، ویژگیها و فرجام کار آنان که به این رذیلهی اخلاقی دچار میشوند، تبیین گردد. این جستار به روش تحلیلی- تطبیقی به واژه­شناسی و معنا­شناسی استکبار و تکبّر در عهدین و قرآن پرداخته، عوامل به وجود آورندهی آن را در انسان از طریق آیات هر کدام از کتب مقدس بررسی نموده و با تحلیل ویژگیهای مستکبران و متکبّران به بیان فرجام شوم آنان از دیدگاه کتب مقدس پرداخته­است. در کتب مقدس واژگان متعددی این مفهوم را بیان نموده، عواملی تقریبا مشابه چون پیروی از هوای نفس، احساس بی­نیازی و فراموشی قدرت خداوند، زمینه ساز آن و صفاتی چون ادعای خدایی، استهزا و انکارِ اصول اعتقادی به عنوان صفات ایشان و فرجام شومی نظیر گمراهی و هلاکت در دنیا، محرومیت از بهشت و خسران ابدی به عنوان مجازات آنان ذکر شده­است، هر چند که این مفهوم با تمام ابعادش، در قرآن نمودی ژرفتر و گستردهتر یافته است.
https://quranicstudies.ihcs.ac.ir/article_4230_792ca9b1dcd87db33b9ca82bc641bbc9.pdf
2019-08-23
83
103
قرآن
عهدین
استکبار
تکبر
وفادار
کشاورزی
vafadarkeshavarz@gmail.com
1
استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن شیراز
LEAD_AUTHOR
محمد علی
همتی
mohammadalihemati@gmail.com
2
استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده مطالعات تطبیقی قرآن شیراز
AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابنمنظور، محمدبن مکرم (1414 ق)، لسان العرب، بیروت: دارصادر.
2
ابوزید، نصر حامد (1396 ش)، دائرةالمعارف قرآن، ج 4، ذیل مدخل «کبر»، ترجمۀ حسن رضایی هفتادر، سرویراستار جین دمن مک اولیف. تهران: حکمت.
3
ایزوتسو، توشیهیکو (1361 ش)، خدا و انسان در قرآن، ترجمۀ احمد آرام، تهران: شرکت سهامی انتشارات.
4
ایزوتسو، توشیهیکو (1378 ش)، مفاهیم اخلاقیـ دینی در قرآن مجید، ترجمۀ فریدون بدرهای، تهران: فروزانروز.
5
جوهری، اسماعیل (1404 ق)، تاج اللغۀ و صحاح العربیۀ، بتحقیق احمد عبدالغفور عطار، لبنان: دار العلم للملایین.
6
راغب اصفهانی، حسینبن محمد (1412 ق)، المفردات فی غریب القرآن، بتحقیق صفوان عدنان داودی، دمشق ـ بیروت: دار القلم و الدار الشامیۀ.
7
رهبر، محمدتقی (1362 ش)، استکبار و استضعاف ازدیدگاه قرآن، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
8
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417 ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، چاپ پنجم، ج 16 و 17.
9
طباطبایى، محمدحسین (1374 ش)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمۀ محمدباقر موسوى، قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم، ج 8 و 17.
10
طبرسی، فضلبن حسن (1372 ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو.
11
قرشی، سیدعلیاکبر (1371 ش)، قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
12
کتاب مقدس (1388 ش)، تهران: مژدۀ عصر جدید.
13
ماسون، دنیز (1385 ش)، قرآن و کتاب مقدس، درونمایههای مشترک، ترجمۀ فاطمهسادات تهامی، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهرودی.
14
مدرسی، سیدمحمدتقی (1419 ق)، من هدى القرآن، تهران: دار محبی الحسین.
15
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران (1373 ش)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
16
منَّا، یعقوب اوجین (1975 م)، المطران، قاموس کلدانی عربی، بیروت: منشورات مرکز بابل.
17
Britanika, Encyclopedia Britanika (1995), USA, vol 4.
18
Costaz, S. J. Louis (2002), Dictionnaire Syriaqus - Français, Syriac-English Dictionary, قاموس سریانی، عربی , Third Edition, Beyrouth: Dar el- Machreq (دار المشرق).
19
Fitzmyer, Joseph A. (1979), “The Phases of the Aramaic Language”,In A Wandering Aramean: Collected Aramaic Essays (SBLMS 25), Missoula, Mont: Scholars Press.
20
Gesenius, William (1882), A Hebrewn and English Lexicon of the Old Testament, Boston..
21
Margoliouth, M. R. S. (1903), A Compendius Syriac Dictionary, A Founded upon The Thesarus Syriacus of R. Payne Smith, Oxford: the Clarendon Press.
22
Peshitta (1905), The New Testament in Syriac, London: British and Foreign Bible Society.
23
Stanley, E. Porter (1993), “Did Jesus Ever Teach in Greek?” TynBul.
24
Strong, James (1890), A Concise Dictionary of the Words in the Hebrew Bible with their Renderings in the Authorized English Version, New York.
25
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی فرآیندهای فعلی سورمقولات از دیدگاه فرانقش اندیشگانی دستور هلیدی
پژوهشگران بسیاری در خصوص قرآن کریم به بررسی و مطالعه پرداخته اند لیکن بر اساس نظریه نقش گرای نظام مند هلیدی الگوهای تجربه بر اساس فرآیندها و در چارچوب فرانقش اندیشگانی در زبان نمود پیدا می کنند. این فرانقش نگرش گوینده را نسبت به جهان هستی رقم می زند و به بررسی محتوای گزاره ای هر بند می پردازند. این پژوهش قصد دارد... د تا جزئیات ارائه شده درپنج سوره از قرآن را که با کلمهی «قل» آغاز میشوند(جن، کافرون، اخلاص، فلق و ناس) و سور مقولات نامیده می شوند با تکیه بر دیدگاه فرانقش اندیشگانی دستورنقش گرایی نظام مند هلیدی بررسی کند تا دریافت کاملتر و بهتری از کلام الهی به دست آید و گامی به سوی کمال برداشته شود. بعد از استخراج و یافتن معانی و طبقه بندی تعداد هشتاد و نه فعل این در این سوره ها نتایج حاصله از روش آماری نشان داد که هر شش نوع فرآیند فعلی در این سوره ها کاربرد دارد اما در سوره جن بیشترین فرایند مربوط به فرایند ذهنی است که هماهنگ برموضوع و فضای حاکم بر آن می باشد و فرایندهای مادی و کلامی در رتبه های بعد قرار دارند در حالیکه درچهار سوره دیگر فرآیند مادی دارای بیشترین درصد فراوانی است وعلت آن را می توان قابل فهم کردن متن برای بشر دانست. رتبه های بعدی فرآیندها مربوط به فرآیند کلامی است که با طبقه بندی این سوره ها و آغاز آنها با کلمه "قل" همخوانی دارد.
https://quranicstudies.ihcs.ac.ir/article_4240_e6c0c099c5765990b9a30e67b16f202f.pdf
2019-08-23
139
160
قرآن کریم
دستور نقش گرای نظام مند هلیدی
فرآیندهای فعلی
فرانقش اندیشگانی
مقولات
نرگس
معصومی مفرد
n.maasoomi@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری گروه زبان، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
AUTHOR
مسعود
اکبری زاده
m.akbarizadeh@iauzah.ac.ir
2
استادیار زبان و ادبیات عرب ، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.(نویسنده مسئول)
LEAD_AUTHOR
مهدی
محمدی نیا
mohammadinia@velayat.ac.ir
3
استادیار زبانشناسی همگانی دانشگاه ولایت ،ایرانشهر، ایران.
AUTHOR
احمد
مجوزی
a.mojavezi@gmail.com
4
استادیار زبان انگلیسی، گروه زبان واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
AUTHOR
قرآن کریم.
1
آقاگلزاده، فردوس (1384)، «کاربرد آموزههای زبانشناسی نقشگرا در تجزیه و تحلیل متون ادبی»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، س 38، ش 1.
2
بهرامپور، ابوالفضل (1391)، تفسیر یک جلدی مبین، چاپ سوم، قم: آوای قرآن.
3
شاکر، کمال مصطفی (1385)، ترجمۀ خلاصۀ تفسیر المیزان (علامه طباطبایی)، ترجمۀ فاطمه مشایخ، انتشارات اسلام.
4
صالحی، فاطمه (1386)، «علم معانی و دستور نقشگرای هلیدی»، کتاب ماه ادبیات، ش 8، پیاپی 122.
5
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1374)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: منشورات جماعۀ المدرسین فی الحوزۀ العلمیۀ.
6
مشکوهالدینی، مهدی (1388)، سیر زبانشناسی، چاپ پنجم، مشهد: دانشگاه فردوسی.
7
مکارم شیرازی، ناصر و گروه مؤلفان (1394 ق)، تفسیر نمونه، قم: نشر دار الکتب الاسلامیۀ.
8
ملکیان، روحالله (1392)، «نگاهی نو به آیات محکمات و متشابهات»، فصلنامۀ پژوهشهای قرآنی، س 19، ش 1.
9
مهاجر، مهران و محمد نبوی (1376)، «از زبان تا شعر: درآمدی بر زبانشناسی سازگانی نقشگرا و کاربرد آن در خوانش شعر»، در: مجموعه مقالات سومین کنفرانس زبانشناسی، تهران: دانشگاه علامهطباطبایی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
10
نورگوا، نینا (1394)، فرهنگ سبکشناسی، ترجمۀ احمد رضایی جمکرانی، چاپ اول، تهران: مروارید.
11
Halliday, Michael (1994), An Introduction to Functional Grammar, London: Arnold
12
Halliday, Michael and Christian Matthiessen (2004), Introduction to Functional Grammar, 3rd Edition, Hodder Arnold Pub.
13
Halliday, Michael and Hassan (1976), Cohesion in English, London: Longman.
14
Thompson, Geoff (2013), Introducing Functional Grammar, Routledge: Taylor and Francis.
15