TY - JOUR ID - 5942 TI - بازخوانی مفهوم قرآنی «حَصور» در توصیف یحیی نبی(ع) JO - مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی JA - ISQS LA - fa SN - X2588-414 AU - مکوند, محمود AU - فلاح پور, امیرحسین AD - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران AD - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه خوارزمی تهران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 4 IS - 4 SP - 127 EP - 148 KW - «حَصور» KW - مفردات قرآنی KW - زبان‌های سامی KW - یحیی(ع) KW - کتاب‌مقدس DO - 1022034/isqs.2020.5942 N2 - واژه قرآنی «حَصور» تنها یک‌بار در آیه 39 سوره آل‌عمران و در توصیف یحیی نبی(ع)، آمده است. با‌ این‌حال ریشه آن، «ح-ص-ر»، شش بار در قرآن کریم به‌کار رفته است. عموم مفسران و مترجمان، این واژه را با عدم تمایل یحیی(ع) به ازدواج و عفت وی نسبت به زنان مرتبط دانسته‌اند. این مفهوم خود خاستگاه بعضی اختلافات فقهی در باب استحباب نکاح و نیز برخی مسائل کلامی درباره انبیاء(ع) شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی واژه «حَصور» در ادبیات کهن عربی، مشتمل بر اشعار جاهلی و مخضرمین پرداخته‌ایم و آن را در زبان‌های سامی ریشه‌یابی کرده‌ایم. این مطالعه نشان می‌دهد که مفهوم بنیادین ریشه «ح-ص-ر» در زبان‌های سامی عبارت است از: تنگ گرفتن، احاطه کردن، دیوار کشیدن(دورِ مکانی)، زندان، زمین زراعی محصور و مانند آن. افزون بر این با تبیین ارتباط معنایی واژه قرآنی «حَصور» با مفهوم بنیادین پیش‌گفته، این نتیجه حاصل شد که واژه بر پرهیزکاری سخت‌گیرانه، خویشتن داری یا کفّ نفس یحیی(ع) دلالت دارد. این معنا با آیاتی از قرآن و کتاب‌مقدس تأیید می‌شود. با ‌این‌همه، برای تأیید معنای جاافتاده و فراگیر در تفاسیر و ترجمه‌های قرآن هیچ شاهدی به دست نیامد. UR - https://quranicstudies.ihcs.ac.ir/article_5942.html L1 - https://quranicstudies.ihcs.ac.ir/article_5942_944386032fa1376be3688e49386162bd.pdf ER -