نویسنده
استادیار دانشکدة الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
«مغفرت» از شئون ربوبیت است و همگان بدان چشم امید دارند )بقره/285). این واژه در زمره واژگان پرکاربرد و بحث برانگیز قرآنی است و در نظام قرآنی در ارتباط با کلمات دیگر، صبغه معناشناسانه ویژه ای می یابد.طیف وسیع آیات غفران و عدم تبیین دقیق حوزه معنایی این واژه، سبب شده برخی گناهکاران به خود وعده آمرزش دهند؛ حال آنکه این ادعا باطل است و امیدواری به مغفرت الهی، مستلزم وجود زمینه هایی است که باید در رفتارهای انسانی انعکاس داشته باشد. بنابراین ضرورت دارد ماهیت عناصری که شبکه معنایی «مغفرت» را تشکیل می دهند مورد بازشناسی قرار گیرد. نوشتار حاضر به منظور ارائه تصویری از جایگاه « مغفرت» در قرآن کریم، ضمن استخراج کانون های کاربردی «مغفرت»، در پی پاسخگویی به این سوال است که مطابق آیات قرآنی ، کدامیک از واژگان با «مغفرت»، بر محور همنشینی، دارای رابطه معنایی و یا تقابل معنایی هستند؟بررسی واژه های همنشین «مغفرت» در قرآن حکایت از آن دارد که این واژه در کانون ارتباط پیامبران، فرشتگان و نیز گناهکاران با خدا ، همچنین در کانون ارتباطات میان فردی ظهور یافته است. از رهگذر تحلیل کاربردها و استخراج مفاهیم همنشین مشخص شد که از یک سو مفهوم مغفرت با مفاهیم ارزشی همچون ایمان، تقوا، توبه، خشیت، صبر، رحمت و عدم اصرار بر گناه دارای رابطه معنایی می باشد. از سوی دیگر این واژه با مفاهیم ضد ارزشی همچون شرک، استکبار، کفر، عذاب و خسران دارای تقابل معنایی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Conceptive Description of “Forgiveness” with an Emphasis on Associate Relations
نویسنده [English]
- Marzieh Mohases
Assistant Professor of Shahid Beheshti University
چکیده [English]
The word “forgiveness” is among the most widely used and controversial words in the Qur'an and the Qur'an in relation to other words, the particular semantic nature. This article tries to present an image of the “forgiveness” in the Qur'an, the mining centers function of “forgiveness”, to answer this question in accordance with the Qur'an, which has the words “forgiveness”, based on juxtaposition, relationship or contrasting semantic meaning? Companion Study of the word “forgiveness” in the Qur'an indicates that the word relationship at the center of the prophets, angels and sinners with God, also emerged at the center of interpersonal communication. Companion applications and concepts derived from an analysis it became clear that the concept of a value concepts such as forgiveness with faith, piety, repentance, humility, patience, mercy and semantic correlation is not insisting on guilt. On the other hand, the term anti-value concepts such as idolatry, arrogance, disbelief, pain and loss of contrast means
کلیدواژه‌ها [English]
- Qur'an
- ghufran
- Forgiveness
- companionship relations
)