نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم. هیات علمی و معاوم آموزشی

چکیده

کاربست‌های تاریخ در قرآن کریم
قرآن در تاریخ نگاری خود از شیوه ای خاص برخوردار است . او در مواجهه‌ی با تاریخ و قضایای تاریخی همانند کسی است که از بالا نظاره‌گر تاریخ بوده و تمام جزییات آن را مشاهده کرده است و با نگاهی جامع‌ وبا زدودن شاخ و برگ و زواید رویدادها ووقایع، با چشمی همه جانبه‌نگر به قواعدی عام، جاری در زمان وتاثیر گذار و جامع، دست یافته است. قرآن کریم، از یک زاویه‌ی دید کلی‌نگر به کارکردهای تاثیر گذار در زوا یای مختلف آموزشی، تربیتی، اجتماعی، سیاسی، کشف سنن و قوانین،معرفی دسته‌بندی‌ها و نحله‌های فکری در جامعه و شناساندن علل عظمت و انحطاط جوامع و امم توجه کرده است و با کنار نهادن و فاصله گرفتن از ویژگی‌ها و خصوصیت‌های زمانی، مکانی و افرادی، به تاریخ و وقایع تاریخی نگریسته است. در مقاله پیش در جستجوی کاربست های تاریخ در قرآن ، با روشی تحلیلی به تبیین کاربست‌های تاریخ از زاویه‌ی دید قرآن در سه محور « آموزشی–تربیتی »، « شناختی » و « اجتماعی – سیاسی» پرداخته ایم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Historical Functions of the Holy Qur’an

نویسنده [English]

  • mohammad naghib

دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم

چکیده [English]

In confronting with the past history and events, the Holy Qur'an is like the person who watches it from a high position and exactly observes all the details.This  ethereal book has achieved general, influential, comprehensive , and futuristic results by following a holistic  point of view and removing flesh on the bones, and unimportant extras of events and incidents. The Holy Qur’an has paid attention to various pedagogical, educational, social, and political functions, discovering customs and traditions, recognizing categories and schools of thought in the society, and exploring the reasons of improvement and decline of the societies and nations from a holistic approach. In order to prove the immortality of the Qur'an, this heavenly book has looked at history and its events by taking itself away from temporal, Spatial, and individual features and characteristics and being aware of the characteristics of a particular event and giving general rules for Jerry and being adapted to other times and people.In the present case-study article, we seek to explain the uses of history analytically from the perspective of the Holy Qur'an in three branches: pedagogical-educational function, cognitive function, and social-political function

کلیدواژه‌ها [English]

  • pedagogical-Educational Function
  • Social-Political Function
  • Cognitive Function
  • the Holy Qur’an
  • Propositions of History
قرآن کریم (۱۳۷۳)، ترجمة ناصر مکارم شیرازی، قم: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
نهج البلاغه (۱۳۷۹ ش)، ترجمة محمد دشتی، قم: بی‏نا.
ابن‏بابویه، محمد‌بن علی (صدوق) (1403 ق)، معانی الاخبار، قم: جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
ابن‏بابویه، محمد‌بن علی (صدوق) (1413 ق)، من لا یحضره الفقیه، تصحیح علی‏اکبر غفاری، قم: جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
امامتپژوهی؛بررسی دیدگاه امامیه، معتزله،واشاعره (۱۳۸۷ ش)، زیرنظر محمود یزدی مطلق، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
بحرانی، هاشم (1415 ق)، البرهان فی تفسیر القرآن، تحقیق بنیاد بعثت، قم: مؤسسة بعثت.
دلشاد تهرانی، مصطفی (۱۳۷۷ ش)، سیری در تعلیم وتربیت، تهران: نشر و تحقیقات ذکر.
راغب اصفهانی (۱۳۷۶ ش)، مفردات الفاظ القرآن، تهران: مرتضوی.
سیف، علی‏اکبر (۱۳۷۱ ش)، روانشناسی پرورشی، تهران: آگاه.
شعاری‏نژاد، علی‏اکبر (۱۳۶۴ ش)، فرهنگ علوم رفتاری، تهران: امیرکبیر.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (بی‏تا)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
طوسی، ابوجعفر محمد‌بن حسن (بی‏تا)، الرسائل العشر، قم: جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.
عمیدزنجانی، عباس‏علی (1367 ش)، فقه سیاسی، تهران: امیرکبیر.
عیاشی، محمد‌بن مسعود (1380 ش)، تفسیرالعیاشی، تحقیق سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران: مکتبة العلمیة الاسلامیة.
فخر رازی، محمد‌بن عمر (۱۴۲۰ ق)، مفاتیح الغیب؛تفسیر کبیر، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فیومی، احمد (1425 ق)، المصباح المنیر، ایران: مؤسسة دار الهجره.
قمی، علی‌‌‌بن ابراهیم (1367 ش)، تفسیر قمی، قم: دار الکتاب.
قمی مشهدی، محمد‌بن محمدرضا (1368 ش)، تفسیر کنز الدقایق وبحر الغرایب، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
کلینی، محمد‌بن یعقوب (1407 ق)، الکافی، تصحیح علی‏اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
ماتریدی، محمد‌بن محمد (1426 ق)، تأویلات اهل السنة(تفسیر ماتریدی)، بیروت: دار الکتب العلمیة.
مجلسی، محمدباقر (1403 ق)، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
مدرسی یزدی، محمدتقی (1419 ق)، من هدی القرآن، تهران: دار محبی الحسین.
مارکس، کارل (1359 ش)، مانیفست کمونیست، ترجمة محمد پورهرمزان، تهران: حزب تودة ایران.
مصباح یزدی، محمدتقی (1367 ش)، راه‌نماشناسی، قم: مرکز مدیریت حوزة علمیة قم.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۱ ش)، آموزش فلسفه، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‏الملل.
مصطفوی، حسن (1368 ش)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مطهری، مرتضی (۱۳۹۵ ش)، مجموعه آثار، تهران: صدرا.
مطهری، مرتضی (بی‏تا)، جامعه وتاریخ، تهران: بنیاد علمی ـ فرهنگی شهیدمرتضی مطهری، نسخة دیجیتالی.
مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۳ ش)، پیام قرآن، قم: نسل جوان.
مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴ ش)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
واحدی، محمد‌بن احمد (1416 ق)، الوسیط فی تفسیر القرآن المجید، قاهره: لجنة احیاء التراث الاسلامی.
وبر، ماکس (1375 ش)، مفاهیم اساسی جامعهشناسی، ترجمة احمد صدارتی، تهران: نشر مرکز.