مقایسه و تحلیل استعاره های قرآنی از منظر بلاغت پژوهان سنتی و زبان شناسان شناختی

زهرا مواظبی؛ ابراهیم ابراهیمی؛ رضا مراد صحرائی؛ روح الله محمدعلی نژاد عمران

دوره 6، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 30-1

https://doi.org/10.22034/isqs.2022.39887.1913

چکیده
  استعاره یکی از جنبه‌های اعجاز بیانی است و قرآن از آن، در راستای تبیین معانی خود بهره می‌برد. استعاره در مفهوم سنتی، به‌کاربردن لفظی در غیر از معنای اصلی خود می‌باشد؛ اما در این معنا به تنهایی نمی‌تواند جهان‌بینی، ساختار و اندیشه‌های نهفته درون آیات را نشان دهد. در باب استعاره می‌توان دو دیدگاه کلاسیک و زبان شناسی-شناختی را با ...  بیشتر

کارکرد گیاه‌انگاری در عینی‌سازی مفهوم "زندگی" در متن قرآن و نهج‌البلاغه

مرتضی قائمی؛ اختر ذوالفقاری

دوره 6، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 79-57

https://doi.org/10.22034/isqs.2022.39941.1907

چکیده
  در قرآن و نهج‌البلاغه استعاره‌های مفهومی متعددی برای معرفی زندگی به کار رفته است؛ از جمله استعاره‌ گیاه انگاری که به شکل متنوع برای ترسیم ابعاد زندگی مورد استفاده قرار گرفته است. در پژوهش حاضر که به روش تحلیلی – توصیفی انجام شده، تلاش شده است با استفاده از اصول استعاره مفهومی، فرافکنی حوزه مبدأ "گیاهان" بر حوزه مقصد "زندگی" در متن ...  بیشتر

بازنمود رویداد حرکت فعل «ذَهَبَ» در قرآن کریم: رویکردی شناختی

فاطمه حبیبی؛ فتحیه فتاحی زاده

دوره 4، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 93-118

https://doi.org/1022034/isqs.2020.5776

چکیده
  حرکت، مفهومی اولیه، جهانی و پیچیده است که در زبان های گوناگون، با عناصر روساخت متفاوتی بازنمایی می شود. مطالعات تالمی در واقع شروع مطالعات زبان شناسی شناختی در موضوع حرکت محسوب می شود؛ تالمی روابط نظام مند میان روساخت ها و ژرفﹾ ساخت های زبانی را تبیین نموده است. مقاله حاضر به بررسی مفهوم سازی فعل حرکتی ذَهَبَ در قرآن بر مبنای الگوی ...  بیشتر

بازخوانی مفهوم «القیامه» در پرتو مطالعات شناختی و تاریخی

فتحیه فتاحی زاده؛ فریده امینی

دوره 3، شماره 4 ، بهمن 1398، ، صفحه 23-43

چکیده
  لقیامه یکی از اسامی آخرت در قرآن است که در همه کاربردها به صورت ترکیب یوم‌القیامه بکار رفته است،کاربردهای قرآنی حاکی از آن است مراد ازیوم‌القیامه زمان داوری است،در آثار لغویان این مفهوم از ماده [ق‌وم] و به معنای برخاستن از قبر یا ایستادن در برابر خداوند ذکر شده است،مفسران در خصوص این مفهوم بر دو نظرند:برخاستن از قبر و ایستادن در برابر ...  بیشتر

منشأ قرآنی استعاره‌های مفهومی مرگ در مثنوی مولوی

علی رضا شعبانلو

دوره 3، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 39-62

چکیده
  منشأ قرآنی استعاره‌های مفهومی مرگ در مثنوی مولوی چکیده کسی نیست که به حادثة مهم مرگ نیندیشده و تصاویر اغلب دهشتناک در مغز خود از آن نساخته باشد. برخی از تصاویر مرگ در ادبیات عرفانی بویژه در مثنوی مولوی، بازتابی از تصاویر و اندیشه‌های قرآنی است. در این مقاله، استعاره‌های مرگ در مثنوی مولوی را در چارچوب نظریة استعاره مفهومی با روش ...  بیشتر