مریم قبادی؛ هادی رهنما
چکیده
هدف این پژوهش دستیابی به تبیینی تاریخی از برنامه آموزشی رشته دانشگاهی علوم قرآن و حدیث در نظام رسمی آموزش عالی ایران است. به این منظور، پیدایی و سیر تغییرات این رشته در بازه 1365 تا 1395 بر پایه دادههای تاریخ شفاهی و تحلیل اسناد برنامههای درسی مصوب شورای عالی برنامهریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف)، بررسی شده است. در دهه نخست ...
بیشتر
هدف این پژوهش دستیابی به تبیینی تاریخی از برنامه آموزشی رشته دانشگاهی علوم قرآن و حدیث در نظام رسمی آموزش عالی ایران است. به این منظور، پیدایی و سیر تغییرات این رشته در بازه 1365 تا 1395 بر پایه دادههای تاریخ شفاهی و تحلیل اسناد برنامههای درسی مصوب شورای عالی برنامهریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف)، بررسی شده است. در دهه نخست حیات رشته پس از پیروزی انقلاب اسلامی، هدفگذاری اساسی این رشته «تربیت نیروی انسانی و کارگزار آشنا با معارف اسلامی» بوده است، با این نگاه که توسعه دانش در حوزه معارف اسلامی، نه مسئولیت دانشگاه که کارویژه «حوزههای علمیه» است. در ادامه حیات رشته نیز، محوریت بخشیدن به «تفسیر و استنباط معارف قرآن و حدیث»، موجب شده است جهتگیری غالب در تربیت دانشگاهی به سوی کارکردهای عمومی باشد و از تخصصگرایی در مسائل «علوم قرآن و حدیث» فاصله گیرد. از ابتدای دهه 1380، «علوم قرآن و حدیث» در همه مقاطع دانشگاهی رشتهای مستقل شده، اما تخصصگرایی حتی در دوره دکتری، اتفاق نیفتاده است. از سال 1395، طرح تحول در مقطع کارشناسی رشته به اجرا درآمده، اما ادامه این مسیر تحولی در دورههای تحصیلات تکمیلی پی گرفته نشده، همان پیکره آموزشیِ ازپیشموجود تداوم یافته است.