Document Type : Research Article

Author

Assistant Professor at University of Science and Knowledge of the Holy Quran

Abstract

There are different approaches toward anomalous readings, one of them belongs to Abu ʾUbaid Qasim bin Sallam. Bin Sallam reported that his masters have used and interpreted anomalous readings to express canonical reading. Since such approach has given literary-semantic dimension to the readings and their being, it can draw attention to reexamine. It is worth noting that a century later – in Ibn Mujahid’s era- the readings have got tradition (Hadith) dimension. A new discourse emerged because of such changing approach, as a result the anomalous readings and their being met new challenges. Consequently, two centuries later, Ibn Hazm reported that the roots of anomalous readings lied in the delusion of Readers and denied any difference between Ibn Masʾud’s and canonical codifications. In order to approve Abu ʾUbaid’s viewpoint, we have examined his reading through Farrā’s Maʾāni al-Qurʾān (who was one of his masters) and concluded that the latter have used Ibn Masʾud’s reading as a literary-semantic aspect. The usage of Ibn Masʾud’s reading to express other literary aspects of a given Qurʾānic verse, considering it as a proof to other readings, reciting it as a specific “meaning” of a given verse letters, and finally approving or denying other reflections based on this reading all are witness to our above-mentioned claim.

Keywords

‏‫ابن‌ابی‌داود، عبدالله (۱۴۲۳ ق)، کتاب المصاحف، به تحقیق محمد بن عبده، القاهرة: الفاروق الحدیثهًْ.
‏‫ابن‌جزری، شمس‌الدین (۱۳۵۱ ق)، غایهًْ النهایهًْ، مکتبهًْ ابن ‌تیمیهًْ.
‏‫ابن‌جوزی، عبدالرحمن (۱۴۱۲ ق)، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، به‌ تحقیق محمد و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیهًْ.
‏‫ابن‌حزم اندلسی، علی (بی‌تا)، الفصل فی الملل والاهواء و النحل، القاهرة: مکتبة خانجی.
‏‫ابن‌ندیم، محمد (۱۴۱۷ ق)، الفهرست، محقق ابراهیم رمضان، بیروت: دار المعرفهًْ.
ابوعبید، قاسم ‌بن سلام (۱۴۱۵ ق)، فضائل القرآن و معالمهًْ و آدابهًْ، به تحقیق مروان العطیه و محسن خرابهًْ و وفاء تقی‌الدین، دمشق، بیروت: دار ابن کثیر.
‏‫‏‫براکت، ادرین (۱۳۹۲)، «ارزش قرائات حفص و ورش برای تاریخ متن قرآن»، ترجمۀ راحله نوشاوند، در: رویکردهایی به تاریخ تفسیر قرآن، ویراستۀ اندرو ریپین، به‌ کوشش و ویرایش مهرداد عباسی، تهران: حکمت.
‏‫پاکتچی، احمد (بی‌تا)، فقهًْ الحدیث؛ مباحث نقل به معنا، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
‏‫تنوخی، مفضل (۱۴۱۲ ق)، تاریخ العلماء النحویین، به تحقیق عبد الفتاح محمد الحلو، القاهرة: هجر للطباعهًْ والنشر.
‏‫جزائری، طاهر بن صالح (۱۴۱۶ ق)، توجیه النظر الى اصول الاثر، به تحقیق عبد الفتاح ابوغدهًْ، حلب: مکتبهًْ المطبوعات الاسلامیهًْ.
‏‫جلیل، عبد (۲۰۱۳)، «ظاهرهًْ الابدال فی قراءات ابن‌مسعود و قیمتها التفسیریهًْ»،
Journal of Qur'anic Studies, vol. 15, no. 1.
‏‫جهنی، عبد العزیزبن حمید (۱۴۳۳ ق)، «المستدرک علی کتاب قراءهًْ عبدالله ‌بن مسعود»، مجلهًْ الشریعهًْ و الدراسات الاسلامیهًْ، ع 20.
‏‫خاطر، محمد أحمد (۱۹۹۰)، قراءهًْ عبدالله‌بن مسعود: مکانتها، مصادرها، احصاؤها، القاهرهًْ: دار الاعتصام.
‏‫ذهبی، شمس‌الدین (۱۴۱۳ ق)، تاریخ الاسلام و طبقات المشاهیر و الاعلام، به‌تحقیق عمر تدمری، بیروت: دار الکتاب العربی.
‏‫رجبی، محسن (۱۳۸۹)، آیین قرائت و کتابت قرآن کریم در سیرۀ نبوی، قم: بوستان کتاب.
‏‫زجاج، ابراهیم (۱۴۰۸ ق)، معانی القرآن و اعرابه، به‌تحقیق عبد الجلیل عبده شلبی، بیروت: عالم الکتب.
‏‫زرکشی، بدرالدین (۱۳۷۶ ق)، البرهان فی علوم القرآن، به تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دار المعرفهًْ.
‏‫سیوطی، جلال‌الدین (۱۳۹۴ ق)، الاتقان فی علوم القرآن، به تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، مصر: الهیئهًْ المصریهًْ العامهًْ للکتاب.
‏‫شوکانی، محمد بن علی (۱۴۱۴ ق)، فتح القدیر، دمشق، بیروت: دار ابن کثیر، دار الکلم الطیب.
‏‫طبری، محمد بن جریر (۱۴۲۰ ق)، جامع البیان فی تأویل القرآن، به تحقیق احمد شاکر، بیروت: مؤسسهًْ الرسالهًْ.
‏‫طیار، مساعد بن سلیمان (۱۴۳۲ ق)، التفسیر اللغوی للقرآن الکریم، دار ابن جوزی.
‏‫فراء، یحیی ‌بن زیاد (بی‌تا)، معانی القرآن، محقق احمد یوسف النجاتی و آخرون، مصر: دار المصریهًْ للتالیف و الترجمه.
‏‫گلدتسیهر، ایگناس (۱۳۷۴ ق)، مذاهب التفسیر الاسلامی، بترجمهًْ عبدالحلیم نجار، قاهره، بغداد: مکتبهًْ خانجی، مکتبهًْ مثنی.
‏‫یاقوت حموی، یاقوت ‌بن عبدالله (۱۴۱۴ ق)، معجم الادباء، به تحقیق احسان عباس، بیروت: دار الغرب الاسلامی.
 
Beck, Edmund (1956), “ Die b. Mas'ūdvarianten bei al-Farrā”, in: Orientalia, I vol. 25, no. 4 (1956); II vol. 28, no. 2 (1959); III vol. 28, no. 3 (1959).
Berg, Herbert (2005), The Development of Exegesis in Early Islam, London: Routledge Curzon.
Jeffery, Arthur (1937), Materials for the History of the Text of the Quran, Leiden: Brill.
Melchert, Christopher (2000), “Ibn Mujahid and the Establishment of Seven Quranic Readings”, Studia Islamica, vol. 91.
Nasser, Shady (2013), The Transmission of the Variant Readings of the Qur'an, Leiden: Brill.
Noldeke, Theodor et al. (2013), The History of the Qur'ān, Leiden: Brill.
Versteegh, C. H. M. (1993), Arabic Grammar and Qurʼānic Exegesis in Early Islam, Leiden: Brill.
Wansbrough, John (2004), Quranic studies: Sources and Methods of Scriptural Interpretation, Andrew Rippin (trans.), New York: Prometheus Books.