نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته سطح 4 مطالعات اجتماعی و دکترای شیعه‌شناسی، مبلغ بین‌الملل

2 دانش آموخته سطح 4 تفسیر تطبیقی، مجتمع علوم اسلامی کوثر

10.22034/isqs.2023.43302.2060

چکیده

فهم مسأله «زمان» از دیرباز، یکی از مسائل جدی و رمزآلود بشر بوده که برای درک آن تلاش بسیار نموده است. فیلسوفان، فیزیکدانان و الهی‌دانان برای کشف حقیقت آن کوشیده و تعاریف گوناگونی ارائه داده‌اند. کاوش معنای این مفهوم در کتابی که آفریننده‌اش به دقت و حکمت آن را جاودانه فروفرستاده، می‌تواند در کشف حقیقت معنای زمان، یاریگر باشد. این پژوهش با واکاوی واژه «یوم» در آیات 47 سوره حج، 5 سوره سجده و 4 سوره معارج و نیز آیه 19سوره کهف و آیه 259 سوره بقره در تلاش است با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی به معنای زمان در بیان قرآن دست ‌یابد. واکاوی آیات مذکور بر این مطلب اشعار دارد که گذر زمان در شرایط مختلف و بر افراد متفاوت یکسان نیست. کشف این مفهوم از معنای زمان، می‌تواند فهم مسائل مختلف الهیاتی از جمله معاد، امکان زیست طولانی و غیرعادی برخی از معصومین (ع) را موجه و منطقی سازد. این برداشت زمانی تقویت می‌شود که به یافته دانشمندان به تعداد حرکات در عالم ـ‌که هر شیء یک حرکت داردـ زمان وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Examining the concept of "Time" in the Holy Qur’an with emphasis on the use of the word "Day"

نویسندگان [English]

  • yahia Jahangiry Sohrevardy 1
  • Nasim Teymouri 2

1 Level 4 social studies and PhD in Shia studies, international missionary

2 Level 4 scholar of Kausar Islamic Sciences Institute

چکیده [English]

Understanding the issue of "Time" has been one of the serious problems of mankind since long ago. Philosophers, physicists and theologians have tried to discover its truth . Exploring the meaning of this concept in a book, whose creator carefully and wisely sent it down eternally can be helpful and enlightening in discovering the truth of the meaning of time.
This research with a descriptive-analytical method is trying by analyzing the word of the day In the verses 47 of Surah Ḥajj, 5 of Surah Sajda, , 4 of Surah Ma’ārij also verses 19 of Surah al-Kahf and verse 259 of Surah al-Baqarah to achieve the meaning of time . The analysis of the mentioned verses has verses on this topic that the passage of time is not the same in different situations and for different people.
Discovering the meaning of time can justify and rationalize the possibility of the long and unusual life of some of the Innocent Imams (AS) by understanding various theological issues, including Resurrection.This perception is strengthened when scientists have come to the point that there is as much time as there are movements in the universe - that every object has one movement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Theory of Relativity"
  • "Credit"
  • "Relativity of Time"
  • "Difference of Objects"
قرآن کریم ترجمه مکارم شیرازی
ابراهیمی‌دینانی، غلامحسین(1393ش)، معمای زمان و حدوث جهان، تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه   ایران.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله(1361ش)، طبیعیات شفا، ترجمه: محمدعلی فروغی، تهران: امیرکبیر.
ابن‌عاشور، محمدطاهر(1420ق)، التحریر و التنویر، بیروت، مؤسسه التاریخ العربی.
ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن‌عمر(1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، محقق: محمدحسین شمس‌الدین، بیروت: در الکتب العلمیه.
ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم(1374ق)، لسان العرب، بیروت: دار الفکر.
براتی، مرتضی؛ داداش‌نژاد، داود؛ پریمی، علی(1395ش)، زمان در قرآن، آیین حکمت، سال 8، شماره 27، صص 7ـ 31.
ثقفی‌تهرانی، محمد(1398ش)، روان جاوید، چاپ سوم، تهران: انتشارات برهان.
جوادی‌آملی، عبدالله(1390ش)، تفسیر تسنیم، چاپ سوم، قم، مرکز نشر اسراء.
جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد(1404ق)، الصحاح؛ تاج‌اللغه و صحاح العربیه، بیروت: دار العلم للملایین.
حسینی‌زبیدی‌واسطی، سید مرتضی(1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر.
حسینی‌شاه‌عبدالعظیمی، سید حسین(1363)، تفسیر اثنی عشری، تهران: انتشارات میقات.
خزاعی‌ نیشابوری، حسین‌بن‌علی‌بن‌محمد (ابوالفتوح رازی) (1408ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد: آستان قدس رضوی.
راغب‌اصفهانی، حسین‌بن‌محمد(1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار الشامیه.
رشیدرضا، محمد(1414ق)، المنار، بیروت: دارالمعرفه.
زمخشری، محمودبن‌عمر(1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، چاپ سوم، بیروت: دار الکتب العربی.‏
دانشمند، مرتضی(1382ش)، قرآن و دانش: نسبیت زمان در قرآن، مجله بشارت، شماره 35.
سید‌ابن‌طاووس، علی‌بن‌موسی(1398ش)، الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر (عج)، قم: منشورات شریف الرضی.
سلّمی‌شافعی، یوسف‌ین‌یحیی(بی‌تا)، عقد الدرر فی اخبار المنتظر، قاهره: عالم الفکر.
شرتونی، رشید(1400ق)، مبادی‌العربیه فی الصرف و النحو، تهران: اساطیر.
شیرازی، صدرالدین محمد (ملاصدرا) (1398ش)، اسفار اربعه، ترجمه و تصحیح: حسن حسن‌زاده‌آملی، چاپ پنجم، قم: بوستان کتاب.
طباطبایی، محمدحسین(1390ق)، المیزان فی التفسیر القرآن، چاپ دوم، بیروت، ناشر: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
---------------(1368ش)، اصول فلسفه و رئالیسم، تهران، انتشارات صدرا.
---------------(بی‌تا)، بدایه الحکمه، قم، انتشارات طباطبایی.
---------------(بی‌تا)، نهایه الحکمه، قم، مرکز الطباعه و النشر فرع دارالتبلیغ الاسلامی.
طبرسی، فضل بن حسن(1372ش)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مصحح: یزدی طباطبایی، فضل الله؛ رسولی، هاشم، چاپ سوم، تهران، ناشر: ناصر خسرو.
طریحی، فخرالدین‌‌بن‌محمدعلی(1375ش)، محقق: احمد حسینی‌اشکوری، تهران: مکتبه المرتضویه.
طوسی، محمد بن حسن(بی‌تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ناشر: دار إحیاء التراث العربی.
طیب، سید عبدالحسین(1378ش)، اطیب‌البیان فی تفسیر القرآن، چاپ دوم، تهران: انتشارات اسلام.
عیاشی، محمدبن‌مسعود(1380ق)، تفسیر عیاشی، محقق: هاشم رسولی، تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه.
عوض‌زاده، مجید(1400ش)، اتساع زمان ـ آیا سفر در زمان امکانپذیر است؟، سایت فرادرس: blog.faradars. org.
فخررازی، محمدبن‌عمر(1420ق)، تفسیر الکبیر (مفاتیح‌الغیب)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
فرانک، اَدَم(1398ش)، درباره زمان، مترجم: رضا آقازاده، تهران: انتشارات مازیار.
قرشی‌بنایی، علی‌اکبر(1412ق)، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
قمی، علی‌بن‌ابراهیم(1363ش)، تفسیر قمی، محقق: طیب موسوی جزایری، قم: دارالکتاب.
کاشانی، ملافتح‌الله(1336ش)، منهج الصادقین فی إلزام المخالفین، تهران: کتابفروشی اسلامیه.
گرین، برایان(1401ق)، جهان زیبا، مترجم: مازیار نوعی، تهران: پارسیک.
گمپرتس، تئودور(1375ش)، متفکران یونانی، ترجمه: محمدحسن لطفی، تهران: انتشارات خوارزمی.
ناصری‌پلنگرد، هانیه؛ ضیاء، پروین(1401ش)، مسئله زمان از دیدگاه فلسفه، علم و قرآن، دومین کنفرانس علوم اجتماعی، روانشناسی، علوم تربیتی و علوم انسانی، منچستر، انگلستان.
نیشابوری، محمدبن‌فتال(1368ش)، روضه الواعظین، قم: انتشارات الرضی.
متقی‌الهندی، علی‌بن‌حسام‌الدین(1413ق)، کنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، بیروت: مؤسسه الرساله.
مراغی، احمدمصطفی(1371ق)، تفسیر مراغی، بیروت: دارالفکر.
مطهری، مرتضی(1371ش)، حرکت و زمان، انتشارات: حکمت، تهران.
مغنیه، محمدجواد(1424ق)، تفسیر الکاشف، قم، ناشر: دار الکتاب الاسلامی.
مکارم‌شیرازی، ناصر و همکاران(1371ش)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
میرزایی، امین(1395ش)، اتساع زمان چیست؟، سایت علمی بینگ‌بنگ: bigbangpage. Com.
هایدگر، مارتین(1384ش)، مفهوم زمان، مترجم: نادر پورنقشبند و محمد رنجبر، تهران: پرسش.