Document Type : Research Article
Authors
1 Department of Hadith and Quranic sciences- faculty of theology and islamic sciences- University of Tehran،Iran
2 M.A., Faculty of theology and Islamic Studies, University of Tehran, Iran
Abstract
One of the basic issues in studying the History of Quran, is the script that was used in the Arabia and Arab territories. Discovering the origin and chronology of the developments of this script is considered important in understanding the accessibility of Muslims to proper styles of writing in order to record their holy scripture. The Islamic traditions on the issue constitute of inconsistent and isolated narrations and views. According to these reports Muslim scholars and orientalists have suggested variant hypotheses on the origin and development of the Arabic script. On the other hand in the recent decades with the rise of discovery of material evidence in Arabia and Arab region, paleographers have reached definite conclusions on the beforementioned subject. Among these achievements is the origination of the Arabic script from the Nabatean script, showing that this script has evolved during a period of several hundred years, as well as the fact that the scripture was used 200 years before Islam in different northern areas. The comparative study of the Islamic reports and material evidence, thus, reveals the defects of the reports, in addition to criticizing the alternative theories of Syriac or Southern origins for the Arabic script, lack of proper script for writing in the newly established Islamic nation of Hijaz, as well as the possibility of writing the Quran in other scripts.
Keywords
آذرنوش، آذرتاش (1374ش). راههای نفوذ فارسی در فرهنگ و زبان عرب جاهلی، تهران: توس.
ابن خلدون، عبد الرحمن (1374ش). مقدمه؛ ترجمه محمد پروین گنابادی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ابن خَلِّکان، شمس الدین احمد (بی تا). وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان؛ محقق: احسان، عباس، بیروت: دارالصادر.
ابن درید، محمد بن حسن (بی تا). کتاب الاشتقاق؛محقق:هارون، عبد السلام محمد؛ قاهره:مکتبه الخانجی.
ابن درید، محمد بن حسن(1987م) جمهره الغه؛ محقق: رمزی منیر بعلبکی، بیروت:دارالعلم للملایین.
ابن عبد ربه، احمد بن محمد (1407 ق). العقد الفرید،تحقیق: قمیحه، مفید محمد، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن فارس، احمد بن فارس (1428 ق). الصاحبی فی فقه اللغه العربیه ومسائلها وسنن العرب فی کلامها، بیروت: دارالکتب العالمیه.
ابن قتیبه دینوری، محمد عبدالله بن مسلم (بی تا). ادب الکاتب ، محقق: دالی، محمد، بیروت: دار الرساله.
ابن ندیم، محمد بن اسحاق(1346 ق). الفهرست؛ بیروت: دارالمعرفه.
ابوالفرج اصفهانی،علی بن الحسین (1415ق). الاغانی، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
ازهری، محمد بن احمد(بی تا). تهذیب اللغه، تعلیق: سلامی عمر، حامی عبد الکریم،بیروت: دار احیاء تراث العربی.
اسبینداری، اعداد عبد الرحمن عمر محمد(2002 م). کتابه القرآن الکریم فی العهد المکی، ایسیسکو: المنظمه الاسلامیه للتربیه و العلوم و الثقافه.
اسد، ناصرالدین(1998 م). مصادر شعر الجاهلی، مصر: دار المعارف.
اصفهانی، حمزه بن الحسن(1346ش). تاریخ پیامبران و شاهان(سنی ملوک الارض و الانبیاء)، ترجمه: شعار، جعفر، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
بطلمیوسی، عبد الله بن محمد (1420 ق). الاقتضاب فی شرح ادب الکتاب؛محقق: عیون سود، محمد باسل؛ بیروت:دارالکتب العلمیه.
بلاذری، احمد بن یحیی (1988 م). فتوح البلدان؛ بیروت: دار و مکتبه الهلال.
جبوری، یحیی وحیب(1994 م.). الخط و الکتابه فی الحضاره العربیه، بیروت: دارالعرب الاسلامی.
خویی، ابوالقاسم(1430 ق). البیان فی تفسیر القرآن، قم:موسسه احیاء آثار الامام خویی.
حق اللهی، مهدیه. (1396 ش). تاثیر شواهد تاریخی در نگارش و تدوین قرآن کریم، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث، استاد راهنما: نفیسی، ش.، تهران: دانشکده الهیات دانشگاه تهران.
دروزه، محمد عزه (1391 ش.). ترجمه: لسانی فشارکی، محمد علی، قم: زینی.
زیدان، جرجی(بی تا). تاریخ التمدن الاسلامی؛بیروت: دارمکتبه الحیاه.
سالم، عبدالعزیز (1391ش). تاریخ عرب قبل از اسلام، ترجمه ی باقر صدری نیا، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ چهارم.
سجستانی، ابوبکربن ابی داوود بن سلیمان (1405 ق) کتاب المصاحف، مصحح: جفری، آرتور، بیروت: دارالکتب العلمیه.
سیوطی، عبد الرحمن بن ابی بکر (1418 ق). المزهر فی علوم اللغه و انواعها؛ حاشیه: بجاوی، علی محمد ؛ بیروت: دارالفکر.
شریف عسکری، محمد صالح؛ نجفیان، آرزو (1393ش). نظامهای نوشتاری در زبانهای سامی؛ برگرفته از دانشنامه جهان اسلام ، تهران: نشر کتاب مرجع.
صفری، مسعود(1381ش). " حیره عامل انتقال فرهنگ"، فصلنامه تاریخ اسلام، تابستان ، صص.5-40.
صولی، محمد بن یحیی( 1341 ق). ادب الکتاب؛محقق: آلوسی، محمود شکری؛ بغداد:المکتبه العلمیه.
طبری، محمد بن جریر(بی تا). تاریخ الطبری: تاریخ الامم و الملوک؛ محقق: ابراهیم، محمد ابوالفضل ، بیروت:بی نا.
علی، جواد (1976 م.) المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام؛ بیروت:دارالعلم للملایین.
قدوری الحمد، غانم(1365 ش). موازنة بین رسم المصحف والنقوش العربیة القدیمة ، مجلة المورد ، بغداد ، جلد60، 27-44.
قدوری الحمد، غانم(1383ش). رسم‌الخط مصحف، ترجمه : جعفری، یعقوب؛ تهران: انتشارات اسوه.
قدوری الحمد، غانم(2013 م.). مراجعه عدد من النظریات المتعلقه برسم المصحف فی ضوء علم الخطوط القدیمه، المملکه العربیه السعودیه: الموتمر الدولی لتطویر الدراسات القرآنیه.
قلقشندی، احمد بن علی (1987 م). صبح الاعشی فی صناعه الانشاء؛ محقق: شمس الدین، محمد حسین، بیروت: دارالکتب العلمیه.
گاور، ا. (1390ش). تاریخ خط، ترجمه : مخبر، ع.، صفوی، ک.؛ تهران: نشر مرکز.
مادون، محمد علی(1989م.) خط الجزم ابن الخط المسند، دمشق: دار طلاس للدراسات و الترجمه و النشر.
معرفت، محمد هادی (1387 ش.). تاریخ قرآن، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها.
نجفیان، آرزو(1393 ش). مباحث زبان شناسی؛ برگرفته از دانشنامه جهان اسلام ، تهران: نشر کتاب مرجع.
Abbott, N. (1939). The rise of the north Arabic script and its kuranic development, Ed: Wilson J. A. & Allen T. G., Chicago:Illinois .
Abullhab, S. D.(2013). "Inscriptional Evidence of Pre-Islamic Classical Arabic: Selected Readings in the Nabataean, Musnad, and Akkadian Inscriptions", Blautopf Publishing.
Abullhab, S. D. (2009). "Roots of Modern Arabic Script: From Musnad to Jazm 1& 2", Journal of Danesh Voice, vol 50,51.
Al-Azami, M. M. (2003). The history of the Quranic text, England: U. K. Islamic Academy.
Al-Ghul, O. (2004). “An Early Arabic Inscription from Petra Carrying Diacritic Marks” , Institut Francais du Proche-Orient, Vol 81,PP.106-118.
Bader, N. Ajlouni A. and tashman L. (2015). “the mysterious and innovative nabataeans exhibition”, Catalogue Of ENPI CBC Mediterranean Sea Basin Programm, 2015
Bellamy J. A. (1985). "The New Reading Of The Namarah Inscription", Journal Of The American Oriental Society, Volume 105, pp. 31-48.
Bellamy J. A. (1990). "Arabic Verses From The First/Second Century: The Inscription Of ʿEn ʿAvdat", Journal Of Semitic Studies, Volume 35, pp. 73-79.
Bellamy J. A. (1998). "Two Pre-Islamic Arabic Inscriptions Revised: Jabal Ramm And Umm Al-Jimal", Journal Of The American Oriental Society, Volume 108, pp. 369-378 .
Déroche, F. (1992). The Abbasid Tradition: Quran of the 8th to 10th Centuries AD(Nasser D.Khalili Collection of Islamic Art),London,Oxford.
Déroche, F. (2006). Islamic Codicology: An Introduction To The Study Of Manuscripts In Arabic Script, Trans. D. Dusinberre & D. Radzinowicz, Ed. M. I. Waley, London (UK): Al-Furqān Islamic Heritage Foundation, 2006
Déroche, F. (2010). “The codex Parisino-petropolitanus and the ḥijāzī scripts” , Proceedings of the Seminar for Arabian Studies : The Development of Arabic as a Written Language ,Vol. 40, pp. 113-119.
Déroche, F. (2013). Qurans of Umayyads ,Leiden:Brill,Oxford.
Gaur, A. (1992). History of writing, New York: Scribner.
Ghabban ʿA. I. (2010). “The evolution of the Arabic script in period of the Prophet Muhammad and Orthodox Caliphs in the light of new inscriptions discovered in the Kingdom of Saudi Arabia”, Oxford: Archaeopress, 89-102.
Ghabban ʿA. I. (2008). "The Inscription Of Zuhayr, The Oldest Islamic Inscription (24 AH/AD 644–645), The Rise Of The Arabic Script And The Nature Of The Early Islamic State", Trans. & Remarks by R. G. Hoyland , Arabian Archaeology And Epigraphy, Volume 19, pp. 210-237.
Gray, Louis H. (1934). Introduction to Semitic comparative linguistics, New York, Columiba university press.
Gruendler,B. (1993). The Development of the arabic scripts, Atlanta,Georgia,Sholars.
Gruendler, B. (2001). “Arabic Script” , In Encyclopedia of Quran, McAuliffe,J. D., Leiden:Brill Publisher, Vol. I, PP.135-144.
Gruendler, B. (2005). “Arabic Alphabet: Origin” , In Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics, Versteegh ,K. , Leiden:Brill Publisher, Vol.I, PP.148-155.
Healey J. and Smith R. (2009). A Brief Introduction to The Arabic Alphabet. , London: SAQI.
Healey, J. (1990). "Nabataean to Arabic: Calligraphy and script development among the pre Islamic Arabs", Manuscripts of the Middle East , vol:5, pp 41-52 .
Hoyland,R. (2001). Arabia and the Arabs, London: Routledge.
Hoyland,R. (2008).”Epigraphy and the Linguistic Background to the Quran”, in Reynolds, G.S. (e.d.), The Quran in its Historical Context, London and New York: Routledge, pp. 51-69.
Jeffery, A. (1937), Materials for the history of the text of the quran, Leiden: BRILL.
Koren, J and Nevo, Y. D. (1991) . ”Methodological Approaches to Islamic Studies”, Der Islam; Zeitschrift für Geschichte und Kultur des Islamischen Orients ,vol:68 , pp.87-107
Lemon, M. C. (1995). The Discipline of History and the History of Thought, London ; New York : Routledge.
Littman, E. (1913). “Semitic Inscriptions” in Syria. Publications of the Princeton Archaeological Expeditions to Syria, pp. 1-93 .
Macdonald, M. C. (2000). “Reflection on the linguistic map of pre-Islamic Arabia”, Arab. Arch. Epig. , Vol.11, pp.28-79
Macdonald, M. C. (2004). "Ancient North Arabian", The Cambridge Encyclopedia of the World's Ancient Language, firs editor: Woodard, R., pp.488-533.
Macdonald, M. C. (2006). ”ARNA Nab 17 and the transition from the Nabataean to the Arabic script”, Harrassowitz Verlag,PP.217-218,2006
Macdonald, M. C. (2010). "The Development of Arabic as a Written Language", Seminar for Arabian Studies,Oxford: Archaeopress, pp.5-28.
Macdonald C.A. (2015). "On the uses of writing in ancient Arabia and the role of palaeography in studying them",Arabian epigraphic notes, Leiden Center for the Study of Ancient Arabia,vol. 1, pp.1-50, 2015
Maraqten, M. (1998). "Writing materials in pre-Islamic arabia", Journal of Semitic Studies, vol. XLIII, pp. 287-310
Mingana, A. (1916). "The Transmission Of The Qur'an", Journal of The Manchester Egyptian and Oriental Society, VOL.9 , PP.25-47
Motzki, H. (2001). “The collection of the Quran: A reconsideration of western views in light of recent methodological development” , Der Islam, vol.78, pp1-34.
Nehme, L. (2003). "A glimpse of the development of the Nabatean script into Arabic based on old and new epigraphic material", Oxford: Archaeopress, pp.47-88,2010 Al-Azami, Muhammad Mustafa, The history of the Quranic text, England: U. K. Islamic Academy.
Neuwirth, A. , Sinai, N., Marx, M. (2010). "The Quran in Context: Historical and Literary Investigation into Quranic Milieu", Brill.
Nöldeke T. , Schwally F. , Bergsträßer G. , Pretzl O. (2013). The History of the Qurʾān, Translated by Behn W., Leiden: BRILL.
Ory, S. (2001). “Calligraphy” , In Encyclopedia of Quran, McAuliffe,J. D., Leiden:Brill Publisher, Vol. I, PP.278-285.
Robin, C. J. (2010) “The development of Arabic as a written language ”, Oxford : Archaeopress, pp.1-4.
Sadeghi, B. & Bergmann, U. (2010). "The codex of a companion of the prophet and the Quran of the Prophet", Arabica, , Volume 57.
Sadeghi, B. and Goudarzi ,M.(2012). “Ṣan‘ā’ 1 and the Origins of the Qur’ān”. Der Islam 1-2, no. 87, pp. 1–129.
Sadeghi, B. (2013).“Criteria for Emending the Text of the Qur’Ān.” Law and Tradition in Classical Islamic Thought.PP. 21–41.
Schick , R. (2001). “Archaeology and the Qur’an” , In Encyclopedia of Quran, McAuliffe,J. D., Leiden:Brill Publisher, Vol. I,PP.148-157.
Stein , P. (2008). “The Himyaritic Language in pre-Islamic Yemen” , Semitica et Classica, pp. 203-212.
Stein , P.(2010). “literacy in Pre-Islamic Arabia:an analysis of the epigraphic evidence" , edited by: Neuwirth. A.,Sinai N., Marx M., Historical and Literary Investigation into the Quranic Milieu, Leiden, Boston,pp.255-280.
Diodorus Siculus (2016). Library of History, Ed.: Oldfather, Ch. H. in:
Saifullah M S M, Ghoniem M & Zaman Sh (2007) “From Alphonse Mingana To Christoph Luxenberg: Arabic Script & The Alleged Syriac Origins Of The Qur'an” , in:
Islamic-awareness (2005); “Raqush Inscription (Jaussen-Savignac 17): The Earliest Dated Pre-Islamic Arabic Inscription (267 CE) “ in:
Islamic-awareness (2005); “Two Pre-Islamic Arabic Inscriptions From Sakakah, Saudi Arabia “ in:
http://www.islamic-awareness.org/History/Islam/Inscriptions/sakaka2.html
Zakaria Mohammad (2014). "A Different Reading of Namara Inscription: King of the border area not King of the Arabs" ,in:
)