نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• مریم علیزاده ¹
• حمیدرضا حاجی‌بابایی ²
• وحید واحدجوان ³

¹ دانش آموخته دکتری رشته مدرسی معارف گرایش قرآن و منابع - دانشکده معارف دانشگاه تهران

² دانشیار/دانشکده اندیشه و معارف اسلامی دانشگاه تهران

³ استادیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران

چکیده

محمد مجتهدشبستری هرمنوتیک را مبنای برداشت از قرآن قرار می‌دهد و معتقد است با پیشرفت علوم در عرصه جهانی، روش‌های گذشتگان در فهم قرآن پاسخگوی مسلمانان نیست. بر اساس نظر مجتهدشبستری، قرآن به عنوان یک متن تاریخی مقدس باید با هرمنوتیک که با حقیقت چگونه فهمیدن سروکار دارد، فهمیده شود و غفلت از مباحث هرمنوتیکی در برداشت از قرآن، اختلافات تفسیری فراوانی را به وجود می‌آورد. وی بر این اساس اقدام به ارائه برداشت‌های تفسیرگونه از قرآن کریم نموده که با آسیب‌های جدی روبروستاین پژوهش با هدف بررسی این آسیب‌ها و با روش تحلیلی- انتقادی آسیب‌های مبنایی و روشی دیدگاه هرمنوتیکی مجتهدشبستری در برداشت از قرآن را مورد بررسی قرار می‌دهد. اندیشه هرمنوتیکی مجتهدشبستری به دلیل عدم ارائه تعریف و ماهیت مشخص به تعارض درونی دچار شده و آسیب مبنایی دارد. همچنین عدم اتخاذ رویکرد واحد در استفاده از هرمنوتیک در مسأله مؤلف‌محوری، استفاده نابه‌جا از پیش‌داوری و پیش‌فرض و تأثیرپذیری از عوامل بیرونی باعث آسیب روشی در برداشت از قرآن شده است. بنابراین مجتهدشبستری رویکرد واحدی در استفاده از هرمنوتیک نداشته‌ و همین امر نسبی‌گرایی به دنبال دارد. به همین دلیل نمی‌توان دیدگاه هرمنوتیکی او را به عنوان مبنا یا روش تفسیری برای قرآن در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها

• آسیب‌شناسی
• هرمنوتیک
• تفسیر
• قرآن کریم
• محمد مجتهدشبستری

عنوان مقاله [English]

Pathology of the hermeneutic point of view of Mohammad Mojtahed Shabastri in interpreting the Qur'an

نویسندگان [English]

• Maryam Alizadeh ¹
• Hamidreza Hajibabaeei ²
• vahid Vahedjavan ³

¹ PhD student in Quran and Resources - Faculty of Education, University of Tehran

² Associate professor / Department of Islamic thought and education, Tehran university

³ Assistant Professor, Faculty of Islamic Education and Thought, University of Tehran

چکیده [English]

shabastri makes hermeneutics the basis of understanding the Qur'an and believes that with advancement of science in the world arena, the methods of the past in understanding the Qur'an are not responsible for Muslims. According to Shabastri's opinion, the Qur'an as a sacred historical text should be understood with hermeneutics, which deals with the truth of how to understand, and the neglect of hermeneutic issues in the interpretation of the Qur'an causes many interpretative differences. Based on this, he tried to present interpretations of the Holy Qur'an, which is facing serious harmWith the aim of investigating these damages, this research examines the fundamental and methodological damages of shabastri's hermeneutic perspective on the interpretation of the Qur'an with analytical-critical method. Hermeneutic thought of Shabstari has suffered from internal conflict due to the lack of providing a clear definition and nature and has a fundamental damage. Also, the failure to adopt a single approach in the use of hermeneutics in author-centered issue, inappropriate use of prejudice and presupposition, and being influenced by external factors have caused damage to the method of interpreting the Qur'an. Therefore, shabastri did not have a single approach in the use of hermeneutics, and this leads to relativism.

کلیدواژه‌ها [English]

• Pathology
• Hermeneutics
• Interpretation
• Holy Quran
• Mohammad Mojtahed Shabestari