نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• رضا شجری ¹
• الهام عربشاهی کاشی ²

¹ دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه کاشان.

² دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه کاشان

چکیده

معرفت وجود، مقدمۀ رسیدن به معرفت الهی است؛ صفات حیات، ‌علم، ‌اراده و قدرت از مهم ترین مراتب وجود و در شمار امهات اسماء‌ یا مفاتیح غیب اند. برخی محققان، صفات سمع، بصر و کلام را نیز بر آن افزوده و معتقدند بدون این صفات، معنای ربوبیت تمام نیست. فردوسی شاعری موحد بوده که در لابه لای رویدادهای خرد و کلان اساطیری، ‌تاریخی و پهلوانی به امهات اسما از زبان شاهان و پهلوانان اشاره کرده است. بررسی جایگاه امهات اسماء‌(‌قدرت، ‌علم، ‌حیات، ‌اراده، ‌سمع، ‌بصر، ‌کلام‌) درمیان اسماء 99 گانۀروایی از طریق شیعه و سنی، ‌127 نام الهی در قرآن مجید و هزار و یک اسم الهی در دعای جوشن کبیر از دستاوردهای این پژوهش است. نتایج نشان داد که فردوسی از برابرهای فارسی نزدیک به مفاهیم قرآنی استفاده کرده و در شاهنامه، بسامد امهات اسما ‌ازسایر اسما بیشتر است. در این پژوهش از نرم افزار maxqda برای تحلیل آماری و محتوایی اشعار فردوسی از این منظر استفاده شده و بر اساس آمارها، فردوسی برخلاف عده ای از متکلمان که اسم حیات را اسم اعظم دانسته؛ از اسم «قادر» بیشتر استفاده کرده و آن را بر «حیات » مقدم دانسته است.

کلیدواژه‌ها

• خدا
• قرآن و ادعیه
• ‌امهات اسماء‌ و صفات
• ‌فردوسی
• ‌شاهنامه

عنوان مقاله [English]

A study of the good names of God and its functions in Ferdowsi's Shahnameh with emphasis on Islamic culture

نویسندگان [English]

• Reza Shajari ¹
• Elham Arabshahi kashi ²

¹ Ph.D. in Persian language and literature, associate professor of the department of Persian language and literature, faculty member of the faculty of literature and foreign languages, Kashan University .

² PhD candidate in Persian language and literature, Faculty of Literature and Foreign Languages, Kashan University.

چکیده [English]

The knowledge of existence is the beginning of reaching divine knowledge; The attributes of life, knowledge, will and power are among the most important levels of existence and are among the names of names or keys of the unseen. Some researchers added the attributes of hearing, sight and speech to it and believe that without these attributes, the meaning of Lordship is not complete. Ferdowsi was a unified poet who mentioned the names of kings and warriors in the midst of small and large mythological, historical and heroic events. Examining the position of the names of names (power, knowledge, life, will, hearing, sight, speech) among the names of 99 Shiite and Sunni hymns, 127 divine names in the Holy Quran and one thousand and one divine names in Joshan Kabir prayer is one of the achievements of this research. . The results showed that Ferdowsi used Persian equivalents close to Quranic concepts and in Shahnameh, the frequency of maternal names is higher than other names. In this research, the maxqda software was used for the statistical and content analysis of Ferdowsi's poems from this point of view, and based on the statistics, Ferdowsi, unlike some theologians who considered the name of Hayat as the greatest name; He used the name "Qadir" more and considered it to be superior to "Life".

کلیدواژه‌ها [English]

• God
• Quran and supplications
• Mothers of Names and Attributes
• Ferdowsi
• Shahnameh