نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

ترجمۀ قرآن‎، به علّت داشتن ظرایف و دقایق بلاغی و نحوی از حساسیّت بالایی بر‎خوردار است و معمولاً ‎به‎عنوان یکی از دشوارترین انواع ترجمه به شمار می‎رود‎. ازجمله این ظرافت‎های بلاغی‎، تأکید با نون است که همواره در قالب یک ساختار نحوی‎، جهت تأکید مضمون فعل یا جمله می‎آید و در هر ساختار و اسلوبی بر معنایی خاص دلالت دارد‎؛ پرواضح است که مترجم با شناخت چنین پدیدۀ زبانی‎، بخشی از چالش‎های ترجمۀ قرآن را پشت سر گذاشته و در انتقال معنای دقیق آن – با رعایت اصول بلاغی– دچار لغزش نمی‎شود‎. لذا در این جستار به‎منظور شناخت کارکرد معنایی نون تأکید در قرآن کریم و با روش توصیفی– تحلیلی و رویکرد مقابله‎ای‎، فر‎آیند ترجمه «نون تأکید» در چهار ترجمۀ فارسی آقایان الهی قمشه‌ای، فولادوند‎، انصاریان و مکارم‎شیرازی از سورۀ اعراف موردنقد و بررسی قرار گرفته است‎. بر‎آیند پژوهش نشان داد که در مقولۀ معادل‎یابی برای نون تأکید از جهت تعدّد در یک آیه و برخی ظرافت‎های نحوی‎، پیچیدگی‎هایی وجود دارد که عدم دقّت نظر در آن ترجمه را دچار نارسایی کرده است‎. مناسب‎ترین معادل معنایی نون تأکید ثقیله در جمله­های مثبت‎، قید تأکید «قطعاً» و در جمله­های منفی قید «هرگز» است و در میان مترجمان، انصاریان نسبت به سه مترجم دیگر موفق‌تر عمل کرده ‎است‎.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A study and critique of the translation of the emphatic sentences with the emphatic nun in the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • seyyed mehdi masboogh 1
  • Afsaneh Mesbahi Hamrah 2

1 Professor, Department of Arabic Language and Literature, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

2 PhD student of Arabic language and literature, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

چکیده [English]

The translation of the Qur'an is highly sensitive due to its rhetorical and syntactic subtleties and is usually considered as one of the most difficult types of translation. Among these rhetorical subtleties is the emphatic nun, which always comes in the form of a syntactic structure to emphasize the content of the verb or sentence, and in each structure and style, it implies a specific meaning. It is very clear that the translator, knowing such a linguistic phenomenon, has overcome some of the challenges of translating the Qur'an and will not stumble in conveying its exact meaning. Therefore, in this research, in order to understand the semantic function of non-emphasis in the Holy Qur'an and with a descriptive-analytical method and a confrontational approach, the translation process of "non-emphasis" in four Persian translations by Mr. Elahi Qomshaei, Foladvand , Ansarian and Makarem Shirazi from Surah Araf has been criticized. The result of the research showed that there are complications in the category of finding the equivalent of the noun for emphasis in terms of plurality in one verse and some syntactic subtleties, which caused the translation to fail due to lack of accuracy. The most appropriate semantic equivalent of emphatic nun in positive sentences is the emphatic adverb "certainly" and in negative sentences the adverb "never" and among the translators, Ansarian has acted more successfully than the other three translators.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian translations
  • failure of translation
  • emphatic nun
  • Surah A'raf
  • Holy Quran
قرآن کریم
ابن الناظم، بدر الدین. (1342ق). شرح ألفیة ابن الناظم، النجف: المطبعة العلویة.
حجّت‎، هادی. (1378ش)‎. «تاریخچه‎ی نقد ترجمه‎های فارسی قرآن کریم»‎، ترجمان وحی‎، شماره 6‎، صص 49 – 61‎.
السامرائی‎، فاضل‎صالح.‎ (1428ق). معانیالنحو‎، المجلد الرابع، بیروت‎: دار إحیاء التراث العربی‎.
الشرتونی‎، رشید. (1388ش)‎. مبادی‎العربیة فی الصرف والنحو‎، المجلد الرابع‎، چاپ چهارده‎، تهران‎: انتشارات اساطیر‎.
فرشید‎ورد‎، خسرو. (1393ش)‎. دستور مختصر تاریخی زبان فارسی‎، چاپ پنجم‎، تهران‎: انتشارات زوّار‎.
قلی‎زاده‎، حیدر. (1380ش)‎. مشکلات ساختاری ترجمه قرآن کریم‎، چاپ اوّل‎، دانشگاه تبریز‎: مؤسسه تحقیقاتی علوم اسلامی- انسانی‎.
مکارم‎شیرازی‎، ناصر و همکاران.‎ (1384ش). تفسیر نمونه‎، جلد 6‎، چاپ سی‎، تهران‎: دارالکتب الاسلامیه‎.
موسوی‎همدانی‎، محمّد‎باقر. (1374ش)‎. ترجمه تفسیر المیزان‎، جلد 8‎، قم‎: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‎.