نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• یوسف فرشادنیا ¹
• محمد مهدی آجیلیان مافوق ²

¹ دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه شیراز

² هیئت علمی بخش علوم قرآن و فقه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

کاربرد شناختی شاخه‌ای از زبان شناسی است و کمک می‌کند، فراتر از معنای تحت اللفظی، به واژه‌ها و گزاره‌ها نظر و به ما امکان می‌دهد بر نحوه ساخت معنا در زمینه‌های خاص تمرکز کنیم. هدف پژوهش حاضر، بررسی رویکردها و جهت‌گیری‌ها در پژوهش‌های کاربردشناختی قرآن در ایران از دریچۀ مرور نظام‌مند است. مطابق یافته‌های آماری، در حوزۀ قرآن، نخستین پژوهش به دهۀ 70 باز می‎‌گردد که بیشتر به‌شکل پایان نامه توسط دانشجویان رشتۀ زبان انگلیسی سامان یافته است. تحلیل رویکردها و جهت‌گیری‌ها نشان می‌دهد که دست‌کم سه رویکرد پژوهشی وجود دارد: اول. «تحلیل گفتمان و کنش‌های گفتاری در قرآن»، دوم. «مقایسه ترجمه‌های قرآن کریم» و سوم. «ماهیت شناسی، سنجش و بومی سازی نظریه‌های کاربردشناختی». رویکرد نخست در سه جهت‌گیری، «حل مسئله و شبهه پژوهی»، «استخراج راه‌کارهای قرآنی» و «پیاده سازی و کشف کنش‌های گفتاری» تحلیل شد. رویکرد دوم به مقایسه ترجمه‌ها به گونه‌های متفاوت نظیر تأثیر جنسیت مترجم بر پایۀ نظریه‌های زبانشناختی پرداخته است. رویکرد سوم به ماهیت شناسی، نسبت سنجی با آموزه‌های اسلامی در راستای بومی‌سازی و ارائه اصول و مبانی اهتمام ورزیده است. از جمله آسیب‌های عمده پژوهش‌های کاربردشناختی حوزۀ قرآن، می‌توان به عدم توجه به تبار و اعتبار نظریه‌ها نسبت به متن قدسی قرآن اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

• قرآن کریم
• پژوهش‌های کاربرد شناختی
• زبان شناسی
• مرور نظام‌مند

موضوعات

• مطالعات قرآنی

عنوان مقاله [English]

Approaches and orientations in applied researches of Quran in Iran: a systematic review

نویسندگان [English]

• yusuf farshadnia ¹
• mohammad mahdi ajilian mafogh ²

¹ PhD student of Quran and Hadith Sciences, Shiraz University

² Faculty of Quran and Jurisprudence Department, Faculty of Theology and Islamic Studies, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

Cognitive usage is a branch of linguistics that helps us look beyond literal meaning to words and sentences, allowing us to focus on how meaning is constructed in specific contexts. The aim of the present study is to investigate the approaches and orientations in applied studies of the Qur'an in Iran through a systematic review. In the field of Quran, the first research goes back to the 70s, which was organized in the form of a thesis in the field of English. There are also three research approaches: First. "Analysis of discourse and speech acts in the Qur'an", II. "Comparison of translations of the Holy Quran" and the third. "Essence, assessment and localization of applied theories". "Problem solving and doubt research", "extracting Quranic solutions" and "implementing and discovering speech acts" are the three orientations of the first approach. The second approach compares different types of translations, such as the influence of the translator's gender, based on linguistic theories. The third approach has focused on localization and providing principles and basics. Not paying attention to the origin and validity of theories in relation to the holy text of the Quran is one of the disadvantages of such studies.

کلیدواژه‌ها [English]

• Holy Quran
• cognitive application research
• linguistics
• systematic review