پژوهشی
بررسی هم‎زمانی وجوه معنایی «رَبّ» در قرآن با رویکرد باهم‌آیی واژگانی

سید هادی میر محمودی؛ سیامک اصغرپور

دوره 3، شماره 4 ، بهمن 1398، صفحه 1-22

چکیده
  ...همایندهای واژگانی در تعیین معانی دقیق آن دسته از واژه‌های قرآنی نیز که برداشت‌ها و ترجمه‌های متفاوتی از آن ارائه می‌شود، نقش اساسی ایفا می‌کند؛ از جمله واژه «رَبّ» که در مورد معناشناختیِ ریشه‌ای، تاریخی، کاربرد و نیز در مورد معانی و دلالت‌های آن در مواردی اتفاق‌آراء نبوده یا در تعیین این دلالت‌ها به‌ویژه در قرآن کریم ...  بیشتر

پژوهشی
بازخوانی مفهوم «القیامه» در پرتو مطالعات شناختی و تاریخی

فتحیه فتاحی زاده؛ فریده امینی

دوره 3، شماره 4 ، بهمن 1398، صفحه 23-43

چکیده
  لقیامه یکی از اسامی آخرت در قرآن است که در همه کاربردها به صورت ترکیب یوم‌القیامه بکار رفته است،کاربردهای قرآنی حاکی از آن است مراد ازیوم‌القیامه زمان داوری است،در آثار لغویان این مفهوم از ماده [ق‌وم] و به معنای برخاستن از قبر یا ایستادن در برابر خداوند ذکر شده است،مفسران در خصوص این مفهوم بر دو نظرند:برخاستن از قبر و ایستادن در برابر ...  بیشتر

پژوهشی
بررسی استعاره‌ی جهتی واژه‌ی حیوة در قرآن، بر اساس نظریه‌ی استعاره‌ی مفهومی

حسین زکائی؛ مراد باقرزاده کسمانی؛ لیلا اردبیلی

دوره 3، شماره 4 ، بهمن 1398، صفحه 45-69

چکیده
  نظر به اینکه بسیاری از پیامهای قرآنی به‌صورت تلویحی بیان‌شده‌اند، در این پژوهش، تلاش‌شده تا بر‌اساس نظریه‌ی استعاره‌ی مفهومی، استعاره‌ی جهتی واژه‌ی «حیوة» در قرآن بررسی‌شود. برای این کار، ترجمه‌ی مکارم و تفاسیر المیزان و نمونه برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده‌شد و سپس این داده‌ها موردتحلیل قرارگرفتند. باتوجّه‌به واژه‌ی ...  بیشتر

پژوهشی
فرآیندشناسی شگرد ادبی "تهکم" و نقش شناخت آن در تفسیر قرآن

عباس رحیملو؛ سیدمحمود طیب حسینی؛ علی فتحی

دوره 3، شماره 4 ، بهمن 1398، صفحه 71-93

چکیده
  شیوة ادبی "تهکم"، شگردی بر پایة وارون‌گویی و با بسامد بالا در قرآن است. این پژوهش با بازخوانی انتقادی تاریخچه این شیوة زبانی در دانش بلاغت و نمایان‌سازی ناهمسانی آن با استعاره و سایر مجازها، افزون بر جایگاه‌شناسی شیوة زبانی تهکم در دانش بدیع، از فرآیند و رمز و راز کارایی و گیرایی این فن ادبی پرده‎برداری می‎کند. از آنجا که برخی ...  بیشتر

پژوهشی
نقد روایات مشورت با زنان در تفاسیر روایی (با تأکید بر تاریخ ظهور روایات)

معصومه ریعان

دوره 3، شماره 4 ، بهمن 1398، صفحه 95-114

چکیده
  منابع روایی مسلمانان مملو از احادیثی است که مستقیم و غیر مستقیم مردان را بر طرد زنان و عدم مشارکت اجتماعی با آنان ترغیب کرده است. این روایات ذیل تفسیر برخی آیات قرآن کریم در تفاسیر مأثور رواج یافته است. آنان در تفسیر "و لاتؤتوا السّفهاء اموالکم" زنان ‏را مصداق اتم سفاهت دانسته‏اند. روایات عدم مشورت با زنان نیز ذیل آیات «انّ النفس ...  بیشتر

پژوهشی
واکاوی کنش عاطفی در داستانهای قرآنی با تأکید بر نظریه کنش منظوری سِرل

مجید محمدی؛ رحیم سرخی

دوره 3، شماره 4 ، بهمن 1398، صفحه 115-131

چکیده
  هر زبان یا متنی بر اساس کارکرد و بافت مورد نظرش، انواع کنشهای گفتاری را به همراه دارد. نظریه کنش‌های غیربیانی توسط جان سِرل (1969) انگلیسی در حوزه پراگماتیک مطرح شد. کنش عاطفی نوعی کنش غیربیانی است که احساسات و فعلهای عاطفی گوینده را بیان می‌کند. از آنجا که دین مقوله‌ای کاربردی و متناسب با هر زمان و مکان است، بنابراین زبان قرآن، زبانی ...  بیشتر