بهره‌گیری مثنوی معنوی از قرآن در موضوع امتحان و ابتلا

هادی حیدری‌نیا؛ عزیز‌الله‌ توکلی کافی‌آبادی؛ سمانه ملک ثابت؛ اعظم سیامک دستجردی

دوره 1، شماره 3 ، مهر 1396، صفحه 1-25

چکیده
  از محوری‌ترین مباحث قرآنی بحث ابتلا و امتحان است که اطلاع و آگاهی از معنا و فلسفةآن و راه‌های برون‌رفت از آن تأثیر انکارناپذیری در سعادت بشر دارد. به همین مفهوم در کتابی نظیر مثنوی معنوی، که سرچشمةاصلی مفاهیم خود را از قرآن و روایات می‌گیرد، بسیار توجه شده است.در این پژوهش، که به روش کتابخانه‌ای صورت گرفته است، ابتدا آیات مرتبط ...  بیشتر

مفهوم‌شناسی توصیفی «مغفرت» با تأکید بر روابط هم‌نشینی

مرضیه محصص

دوره 1، شماره 3 ، مهر 1396، صفحه 27-60

چکیده
  «مغفرت» از شئون ربوبیت است و همگان بدان چشم امید دارند )بقره/285).  این واژه در زمره  واژگان پرکاربرد و بحث برانگیز قرآنی است و در نظام قرآنی در ارتباط با کلمات دیگر، صبغه معناشناسانه ویژه ای می یابد.طیف وسیع آیات غفران و عدم تبیین دقیق حوزه معنایی این واژه، سبب شده برخی گناهکاران به خود وعده آمرزش دهند؛ حال آنکه این ادعا باطل ...  بیشتر

تغییر انگارة «برادری» در فرهنگ قرآن کریم

مهدی مطیع

دوره 1، شماره 3 ، مهر 1396، صفحه 61-82

چکیده
  انگارة برادری و اخوت در زمان نزول قرآن به‌‌منزلة نهاد اجتماعی کارآمد و مؤثری در فضای حمیت و عصبیت جاهلی شکل گرفته بود. این انگاره تصوری خاص از برادری بر اساس پیوندهای خونی و سببی، پیمان‌‌های قومی و قبیله‌‌ای، یا عرف اجتماعی و فرهنگی بود که فارغ از حق یا باطل‌بودن در زندگی عرب جاهلی رواج داشت. با ظهور اسلام و نزول قرآن کریم ...  بیشتر

ریشه شناسی واژه قرآنی "محسور"

محمود مکوند

دوره 1، شماره 3 ، مهر 1396، صفحه 83-97

چکیده
  واژه قرآنی "محسور" تنها یک­بار در آیه بیست و نهم سوره اسراء به کار رفته است. لغویان عرب و مفسران مسلمان واژه را از ریشه "حسر" دانسته اند و معانی مختلفی برای آن بر شمرده اند. مترجمان قرآن نیز نظر به اقوال لغوی و آراء تفسیری هریک معادلی در برابر واژه نهاده اند. با این همه رهایی از تردید و تحیری که پیشینیان ما طی سده ها گرفتار آن بوده اند ...  بیشتر

بررسی فرهنگی - تاریخی کاربرد انجیل در قرآن

سیدرضا مؤدب؛ میثم خبازیان

دوره 1، شماره 3 ، مهر 1396، صفحه 99-115

چکیده
  اناجیل بخش اساسی کتاب مقدس مسیحیان است که شالوده این آیین را تشکیل داده اند و از طرفی عبارت انجیل دوازده مرتبه در قرآن کریم آمده و بدین جهت بررسی فرهنگی- تاریخی عبارت انجیل در آیات قرآن اهمیت فراوان دارد؛ زیرا از این طریق مدارک و توصیفهای موجود درباره آگاهی‌ عرب عصر نزول قرآن درباره انجیل بررسی شده و به زنجیره وقایع مربوط به فرهنگ ...  بیشتر

جریان شناسی تفاسیر فریقین نسبت به آیه 124 سوره بقره در مساله امامت

نصرت نیل ساز؛ صدیقه ملک لو

دوره 1، شماره 3 ، مهر 1396، صفحه 117-130

چکیده
  مفسران اهل تسنن و شیعه از دیرباز دربارۀ معنی امام، ویژگی‌ها، و شئون امامت اختلاف نظر داشته‌اند. مهم‌ترین مستند هر دو گروه برای اثبات دیدگاه خود قطعاً آیات قرآن بوده است. در این میان یکی از مهم‌ترین آیاتی که شیعه با استناد به آن، ضمن متفاوت دانستن مقام امامت از نبوت، مهم‌ترین ویژگی‌های امام مانند لزوم عصمت ظاهری و باطنی و درنتیجه ...  بیشتر