پژوهشی
چالش ارزش گذاری جنسیت مؤنث در تفسیر آیۀ نساء/ 117

احمد پاکتچی

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1397، صفحه 1-18

چکیده
  با وجود ثبات نسبی در فهم واژۀ عربی اِناث، به‌ معنای مادینگان، در آیۀ 117 سورۀ نساء ملاحظه‌­ای وجود دارد که مفسران را با دشواری مواجه کرده است و آن با همایی اناث وشیطان است. آنان، برای گریز از شر انگاری جنس زن، روی به گونه‌های مختلف از تفسیر و تأویل نهاده‌اند تا به انحاء مختلف ازاین چالش گذر کنند. این امر موجب شده است تا، بر خلاف ثباتی ...  بیشتر

پژوهشی
بررسی خاستگاه بومی لفظ جناح با رویکرد حذف شناسی

هادی جاهد؛ فیروز حریرچی؛ سید ابراهیم دیباجی

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1397، صفحه 19-41

چکیده
  الفاظ در زبان عربی و تمدن اسلامی در بستر زبان شناسی تولید شده اند و در قالب محتوای ارزشمند انسانی گسترش یافته اند.هر لفظ و اصطلاح، سرگذشت و خاستگاه متمایزی نسبت به دیگر الفاظ داشته است. الفاظ در بافت زبان شناختی فرهنگ و تمدن اسلامی ، ریشه ی فرهنگی مستحکم دارند.بررسی خاستگاه بومی کلمه و اصطلاح بنیادین در فرهنگ اسلامی -ایرانی و پیش از ...  بیشتر

پژوهشی
بررسی وصایت مندی در خطبة غدیر از دیدگاه الگوی تحلیل گفتمان نورمن فرکلاف

ابوالفضل حری

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1397، صفحه 43-61

چکیده
  این جستار، مسألة وصایت مندی در خطبة غدیر را از منظر تحلیل متن و گفتمان پیشنهادی فرکلاف بررسی می کند. ابتدا این پرسش مطرح می شود که خطبة غدیر به مثابه گفتمان شفاهی چه ویژگی ها و کارکردهایی دارد و پیام اصلی خطبه را که اعلام وصایت و ولایت علی (ع) است، چگونه می توان از این منظر تبیین و توجیه کرد. پس از اشاره به پیشینه ای مختصر، از مبانی نظری ...  بیشتر

پژوهشی
تطور معنایی واژIۀ نفس و رویکرد علامه به این واژه در قرآن

سید حمید رضا رئوف؛ زهره قادری

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1397، صفحه 63-84

چکیده
  مطالعه و بررسی معنا در واژگان کلیدی یک متن اولین قدم برای فهم جهاننگری حاکم بر آن متن است. اهمیت این نوع بررسی ها برای شناسایی جهان نگری، در مطالعات متن مقدس به خوبی آشکار میشود؛ زیرا آگاهی از جهاننگری دینی برای اخذ و انطباق با آن نزد دینداران امری مهم تلقی میشود. در این مقاله از طریق بررسی تطور معنایی واژه و کشف معنای این واژه در قرآن، ...  بیشتر

پژوهشی
عقلانیت در تأویل قرآنی

مریم قبادی

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1397، صفحه 85-100

چکیده
  هرچند در تعریف واژۀ تأویل اشاره‌ای به عقل نشده است حضور التزامی عقل را در تحلیل هستۀ معنایی آن می‌توان یافت. معانی تأویل(تفسیر، رجوع، آغاز و ابتدا، پایان و عاقبت، مصیر و مرجع، جمع، اصلاح، سیاست، تغییریافتن، تدبیر و تقدیر) از جهات مختلف قابل‌تحلیل‌اند؛ ازجمله‌این‌که تغییر، تحول، صیرورت، بازگشت، و نیز پیوند با ابتدا و انتها، و... ...  بیشتر

پژوهشی
پرسش از معنای تفسیر در «اخلاق تفسیر» و سنجش کارآمدی تعریف تفسیرپژوهان مسلمان از «پدیده تفسیر»

هاجر خاتون قدمی جویباری؛ سید هدایت جلیلی

دوره 2، شماره 2 ، شهریور 1397، صفحه 101-120

چکیده
  میراث تفسیری مسلمانان ساحت متکثر، متنوع و سیالی است. شناخت و تبیین روشمند، عینی و آکادمیک از این ساحت متکثر و گونهگون بر عهده تفسیرپژوهی است. یکی از است. مفسران و « پدیده تفسیر » اضلاع و جنبههای تفسیرپژوهی، تبیین درست داشتهاند، « تفسیر » تفسیرپژوهان مسلمان در طول تاریخ تلقیهای متنوع و متکثری از پدیده با کاستی هایی « تفسیر ...  بیشتر