پژوهشی
ترس از حفره در قرآن کریم؛ رویکردی انسان‏شناختی به امنیت

احمد پاکتچی؛ محمدحسین شیرزاد؛ محمدحسن شیرزاد

دوره 4، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 1-30

https://doi.org/1022034/isqs.2020.5943

چکیده
  «امنیت» به معنای احساس آرامش و آسودگی از ترس‏ها و تهدیدها، یکی از ضروری‏ترین نیازهای جوامع انسانی است که به طور گسترده مورد توجه قرآن کریم قرار گرفته است. با این حال، بر اثر فاصله‏ های تاریخی- گفتمانی از عصر نزول، غالباً امنیت در قرآن کریم محدود به مفاهیمی چون حرب و قتال یا آیاتی چون انفال/60 شده و هنوز ابعاد مهمِ دیگری از آن ...  بیشتر

پژوهشی
عبادت مریم (س) به مثابه­ ی تشریعی نو؛ واکاوی تاریخی- تفسیری آیه­ ی 43 سوره ­ی آل عمران

اعظم پویازاده؛ روح الله طالبی؛ حسام قربانی

دوره 4، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 31-54

https://doi.org/1022034/isqs.2021.32736.1634

چکیده
  شیوه­­ عبادت مریم (س) که آیه­ 43 سوره­ آل عمران از آن خبر می دهد، همواره در طول تاریخ تفسیر قرآن مورد بحث بوده است. طبق این آیه فرشتگان مریم را به قنوت، سجده و رکوع با رکوع­ کنندگان امر می­کنند. دو پرسش مهم در مورد این آیه قابل طرح است: یک این که آیا انجام این عبادت تشریعی جدید است و دیگر آن که چنین عبادتی ریشه در تاریخ سنت یهود ...  بیشتر

پژوهشی
واکاوی مفهوم هجرت در قرآن کریم بر پایه تحلیل روابط همنشینی

زهرا صرفی؛ بی بی سادات رضی بهابادی؛ معصومه محبی

دوره 4، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 55-78

https://doi.org/1022034/isqs.2020.5756

چکیده
  یکی از مفاهیم ارزشیِ مهم در قرآن کریم، مفهوم «هجرت» است. این پژوهش بر آن است تا با معناشناسی مبتنی بر بافت و بر پایه تحلیل روابط همنشینی به بررسی مفهوم قرآنی هجرت و کشف لایه‌های معنایی آن بپردازد. در نظام معنایی قرآن کریم، واژه "هجرت" به کارنرفته است، بلکه از آن تعبیر به مهاجرت شده است. ایمان محوری‌ترین مفهوم همنشین آن است که تقریبا ...  بیشتر

پژوهشی
تناظر معنایی بین دو زوج واژه عام و سنة در قرآن (بر مبنای هم معنایی نسبی)

نسیم عربی

دوره 4، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 79-102

https://doi.org/1022034/isqs.2020.5946

چکیده
  کلمات «سنةو عام» که هر دو در قرآن استعمال شده اند، در ابتدای امر هم معنا تلقی می شوند. این نوشتار به دنبال پاسخگویی به وجوه معنایی این دو زوج واژه در آیات قرآن کریم است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، صورت گرفته است. با مراجعه و دقت در کتاب های لغوی و بافت تاریخی آیات، روشن شد این دو زوج واژه هر کدام فی ذاته در قرآن در سه وجه معنایی ...  بیشتر

پژوهشی
تحلیل مفهومی «قرب» حقیقی و مجازی در قرآن کریم با تأکید بر دیدگاه مفسران

فاطمه قربانی لاکتراشانی؛ زینب السادات حسینی؛ احدفرامرز قراملکی

دوره 4، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 103-125

https://doi.org/1022034/isqs.2021.33141.1645

چکیده
  تقرب انسان به پروردگار، به عنوان قرار نهایی و نقطه کمالی او محسوب گشته و دغدغه بندگان باورمند بودهاست. اگر چه به تصریح قرآن، برخی در انتخاب اله و شیوه تقرب به او دچار خطا گشتهاند، اما اصالت مسئله قرب، همواره برقرار است.آنچه مدنظر پژوهش حاضر می‌باشد،بررسی حقیقت یا مجاز بودن قرب، در آرای مفسران قرآنی و به روش توصیفی- تحلیلی است. قرب با ...  بیشتر

پژوهشی
بازخوانی مفهوم قرآنی «حَصور» در توصیف یحیی نبی(ع)

محمود مکوند؛ امیرحسین فلاح پور

دوره 4، شماره 4 ، دی 1399، صفحه 127-148

https://doi.org/1022034/isqs.2020.5942

چکیده
  واژه قرآنی «حَصور» تنها یک‌بار در آیه 39 سوره آل‌عمران و در توصیف یحیی نبی(ع)، آمده است. با‌ این‌حال ریشه آن، «ح-ص-ر»، شش بار در قرآن کریم به‌کار رفته است. عموم مفسران و مترجمان، این واژه را با عدم تمایل یحیی(ع) به ازدواج و عفت وی نسبت به زنان مرتبط دانسته‌اند. این مفهوم خود خاستگاه بعضی اختلافات فقهی در باب استحباب نکاح و ...  بیشتر