پژوهشی مطالعات قرآنی
بازتفسیر اصطلاح قرآنی «ملأ» براساس یافته های نوین زبانشناختی

امیرحسین حسین زاده ایوری؛ محمد حسین اخوان طبسی

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1403

https://doi.org/10.22034/isqs.2024.47100.2221

چکیده
  در قرآن کریم شاهد استفاده از ماده م‌لء در صورت‌های مختلف هستیم که در سه گروه می‌توان آنها را دسته‌بندی نمود: 1)تصاریف مختلف از ریشه مَلَءَ به‌معنای پُر کردن(10 مرتبه کاربرد)، 2)ملأ به‌معنای اشراف و بزرگان قوم(28 مرتبه کاربرد)، 3)کاربرد ملأ أعلی(2 مرتبه کاربرد).. در این پژوهش بناداریم تا با استفاده از روش پژوهش ریشه‌شناختی از طریق مطالعه‌ای ...  بیشتر

پژوهشی مطالعات قرآنی
تحلیل رویدادهای هسته‌ای داستان حضرت آدم (ع) از منظر توالی و علیت (مطالعه تطبیقی سه تفسیر کهن فارسی)

مصطفی دشتی آهنگر؛ محمدگل محمودزایی؛ اسحاق میربلوچزایی

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1403

https://doi.org/10.22034/isqs.2024.41498.1976

چکیده
  دردوران معاصر، علوم انسانی رویکردهای جدیدی به پدیده‌های انسانی دارد که می‌تواند خوانش‌هایی نو از متون کهن به دست دهد. این پژوهش قصد داردبادیدگاه ساختارگرایانه به بررسی و تحلیل ساختار روایت‌های داستان آدم از منظر رویدادهای هسته‌ای در سه تفسیر قرانی (ترجمۀ تفسیر طبری، کشف‌الاسرارو‌عده‌الابرار و روض‌الجنان‌وروح‌الجَنان) بپردازد. ...  بیشتر

پژوهشی مطالعات قرآنی
درآمدی تحلیلی بر نزول و تنزیل ادبی قرآن کریم

رضا روحانی

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1403

https://doi.org/10.22034/isqs.2024.41681.1986

چکیده
  چکیدهنزول یا تنزّل قرآن کریم در وجوه مختلف زبانی، ادبی و روشی صورت گرفته است. در مقاله حاضر، با روشی توصیفی، تحلیلی و هرمنوتیکی کوشش شده که به ابعاد نظری و معانی مختلف نزول یا تنزیل ادبی قرآن پرداخته شود، و روش‌ها، عوامل مختلف این امر بازنمایی و اختصاراً تحلیل شود. نسبت‌ها، شباهت‌ها و تفاوت‌های زبان و ادبیات با زبان و ادبیات قرآن ...  بیشتر

پژوهشی مطالعات قرآنی
واکاوی معنای آیات«...أَلاَّ تُکَلِّمَ النَّاسَ ثَلاثَةَ أَیَّامٍ إِلاَّ رَمْزا...» و «..أَلاَّ تُکَلِّمَ النَّاسَ ثَلاثَ لَیالٍ سَوِیًّا» در تفاسیر و ترجمه‌های فارسی و لاتین بر اساس مطالعه تاریخی تطبیقی

محمد علی همتی؛ عبدالرسول هادیان شیرازی؛ مهدی عبداللهی پور؛ وفادار کشاورزی

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1403

https://doi.org/10.22034/isqs.2024.46476.2187

چکیده
  مفسران و در پیِ ایشان، مترجمان، در معنای دو مفهوم «أَلاَّ تُکَلِّمَ» و «سَوِیًّا» از آیه‌ی 41 سوره‌ی آل‌عمران و آیه 10 سوره مریم - که در مورد بشارت حضرت زکریا به حضرت یحیی و واکنش ایشان به این بشارت است - اختلاف دیدگاه دارند. سیر تاریخی تفسیر دو آیه‌ی مورد بحث، نشان می‌دهد که مفسران عبارت «أَلاَّ تُکَلِّمَ» را دو گونه ...  بیشتر

پژوهشی مطالعات قرآنی
بازشناسی معنای «مخلّفون» در کاربست قرآنی با تأکید بر دو سوره فتح و توبه

فریده محمدزاده شهرآبادی؛ عاطفه زرسازان

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1403

https://doi.org/10.22034/isqs.2024.41577.1982

چکیده
  واژه «مخلّفون» 4 بار در قرآن آمده؛ یک بار در سوره توبه و سه بار در سوره فتح. در پژوهش حاضر با توجه به همنشینی «مخلّفون» در سوره‌های «توبه» و «فتح» با واژگان «فرح»، «قعود»، «کراهت»، «قول»، «استیذان» و «اعراب» و بر محور جانشینی با «مُعذّرون» و بر محور تقابل معنایی با «مؤمنون»، ...  بیشتر

پژوهشی مطالعات قرآنی
بازکاوی مفهوم «قانتات» در آیه« فَالصّاَلِحَتُ، قَانِتَاتٌ ... » (نساء، 34) (از دیدگاه مفسران و زنان اندیشمند)

کرم سیاوشی؛ علیرضا علیخانیان

دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1403

https://doi.org/10.22034/isqs.2024.45751.2159

چکیده
  آیه 34 سوره نساء یکی از آیات چالشی در حوزه مباحث زنان و خانواده است. چالش بخش میانی آیه، مرتبط با مفهوم واژه " قانتات" است که باتوجه‌به معنای اصیل لغوی و کاربرد قرآنی قنوت، پذیرش دیدگاه‌های گوناگون مطروحه از سوی بیشتر مفسران فریقین دشواری است. از سویی زنان نواندیشان مسلمان در دوره معاصر دیدگاههای سنتی را برنتافته، به بازاندیشی معنای ...  بیشتر